Tài phiệt là gì? Công ty tài phiệt là gì? Khi có những thắc mắc này, Quý độc giả hãy theo dõi ngay nội dung bài viết của chúng tôi.
Tài phiệt là gì? Công ty tài phiệt là gì?
Tài phiệt là tư bản tài chính có thế lực, nắm quyền chi phối kinh tế – chính trị ở các nước tư bản.
Ở Hàn Quốc, tài phiệt – ‘Chaebol’ (재벌) thường dùng để chỉ những công ty tài phiệt, hay chính xác hơn là các đại tập đoàn gia đình lớn, các tập đoàn đa quốc gia, bao gồm rất nhiều công ty quốc tế nằm dưới sự điều khiển của một ông chủ nắm quyền hành trên tất cả các cơ sở này.
Hiện nay, ở Hàn Quốc có khoảng vài chục nhóm tài phiệt như vậy, nằm dưới sự điều khiển của những gia tộc lớn.
Các đại diện Chaebol là Samsung, Hyundai, SK, LG và Lotte. Tuy nhiên, bên cạnh những gia đình chaebol siêu lớn mà chỉ cần nghe tên là ai cũng có thể biết, còn có những tập đoàn mang đặc điểm của một chaebol dù ở quy mô nhỏ hơn.
Sự khác biệt giữa Chaebol và Buja (부자) ở chỗ Buja (người giàu) chỉ đơn giản là người có nhiều tiền hoặc người sở hữu nhiều tài sản. Còn Chaebol (tài phiệt) đề cập đến một hệ thống trong đó một nhóm các công ty trong các ngành khác nhau được lãnh đạo bởi một người hoặc một gia đình.
Nhờ quyền lực kinh tế, các tài phiệt đóng vai trò rất quan trọng trong các vấn đề chính trị tại Hàn Quốc. VD: Vào năm 1988, chủ tịch của tập đoàn Hyundai lúc đó (ông Jeong Mong-jun) đã trúng cử một ghế trong Quốc hội Hàn Quốc. Một vài lãnh đạo tài phiệt khác cũng trúng cử đại biểu quốc hội thông qua cơ chế đại biểu tỷ lệ. Bên cạnh đó, các chaebol cũng là một trong những thành tố nổi bật nhất trong quy trình hòa giải mối quan hệ giữa hai miền Nam Bắc Triều Tiên từ năm 2000 đến nay.
Lịch sử hình thành các tài phiệt Hàn Quốc
Sự hình thành các Chaebol bắt đầu từ sau Chiến tranh Thế giới thứ II. Sau khi Phát xít Nhật đầu hàng quân đội Đồng Minh và quân đội Nhật triệt thoái hoàn toàn khỏi bán đảo Triều Tiên vào năm 1945, một vài doanh nhân Hàn Quốc đã tận dụng thời cơ để được quyền sở hữu các tài sản mà các công ty Nhật Bản để lại, một trong số này sau đó đã phát triển thành các Chaebol.
Các Chaebol được hình thành bao gồm nhiều công ty có mối quan hệ kết nối về mặt tài chính, chiến lược buôn bán và sự điều phối chung trong vận hành như Daewoo, LG. Nét đặc trưng của các Chaebol là toàn bộ các công ty thành viên thường do một hoặc một vài các đại gia tộc sáng lập và nắm giữ cổ phần chi phối.
Sau cuộc bình chiến vào năm 1961, Tổng thống, nhà độc tài Park Chung-Hee đã quyết định cải tạo tình trạng nghèo nàn, lạc hậu của đất nước bằng một cuộc công nghiệp hóa thần tốc thông qua việc khuyến khích và hỗ trợ các công ty lớn có sẵn – các Chaebol. Chính phủ đưa ra kết hoạch phát triển công nghiệp, các Chaebol thực hiện các kế hoạch này. Để các Chaebol yên tâm thực thi nhiệm vụ, Chính phủ chủ động cho các Chaebol vay với lãi suất rất thấp thông qua các ngân hàng nhà nước. Các ngân hàng quốc doanh còn được lệnh phải bảo lãnh nợ nước ngoài cho các Chaebol để họ có khả năng vừa thoải mái tiếp cận nguồn tín dụng trong nước, vừa “vô tư” đi vay nợ nước ngoài. Tổng thống Park cũng giảm thuế đánh vào danh mục của các Chaebol, đặc biệt là các công ty xây dựng, khi Chính phủ bắt đầu xây dựng cơ sở hạ tầng như đường cao tốc và cầu ở Hàn Quốc.
Chính nhờ những chính sách ưu đãi này, các Chaebol nhanh chóng phát triển thành các tập đoàn tầm cỡ thế giới. Cuối thập niên 1980, các Chaebol đã chế ngự lĩnh vực công nghiệp và đặc biệt nổi tiếng về sản xuất, thương mại và các nganh công nghiệp nặng. Các Chaebol được cho là đã giúp nền kinh tế Hàn Quốc thoát được cảnh thâm hụt mậu dịch, trở thành nước có thặng dư mậu dịch lớn kể từ năm 1986. Bước sang thập niên 90 của thế kỉ XX, Hàn Quốc lột xác hoàn toàn từ một đất nước nghèo nàn bị chiến tranh tàn phá thành một trong số những nước công nghiệp mới lớn nhất trên thế giới.
Chỉ tính riêng năm 2003, tổng kim ngạch xuất khẩu của 4 Chaebol Daewoo, Hyundai, LG và SK đã lên đến 111,7 tỷ USD, cũng như 58% tổng giá trị xuất khẩu của Hàn Quốc, chiếm 1/3 tổng giá trị tư bản của thị trường. Riêng Samsung chiếm tới 20% xuất khẩu của nước này.
Trong thời kỳ trước của khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008, khoảng 80% GDP của Hàn Quốc có nguồn gốc từ các Chael.
Một thống kê năm 2015 chỉ ra rằng chỉ tính riêng 5 Chaebol đứng đầu đã kiểm soát tới 58% GDP của Hàn Quốc. Số lượng các chi nhánh thuộc sở hữu của 30 Chaebol hàng đầu cũng đã tăng lên 1246 vào năm 2012. Thông qua việc sở hữu chéo giữa các công ty chính và các công ty con của họ, các gia tộc tài phiệt sáng lập tiếp tục là người chi phối chính của Chaebol.
Trên đây là một vài thông tin chúng tôi muốn chia sẻ về Tài phiệt là gì? Công ty tài phiệt là gì? Bài viết rất mong nhận được những chia sẻ, đóng góp từ Quý độc giả.
