Nội dung bài viết này, autogiahungphat giới thiệu tới bạn đọc các góc đặt bánh xe và vai trò của mỗi góc đặt bánh xe, từ đó giúp quý vị hiểu được tầm qua trọng của góc đặt bánh xe
Tầm quan trọng của góc đặt bánh xe
Trong quá trình sử dụng ô tô, các tính năng kinh tế kỹ thuật dần thay đổi theo thời gian. Theo chiều dài thời gian, do sự sâm thực và sự lão hóa, sự hao mòn chi tiết mà liên kết của hệ thống treo, hệ thống lái trên xe sẽ bị thay đổi. Trong quá trình khai thác, ô tô thường xuyên di chuyển trong các môi trường khắc nghiệt, điều kiện đường xấu, đường đồi núi, sỏi đá, hoặc do các nguyên nhân như xe từng bị va chạm, đâm quẹt… dẫn đến tình trạng sai lệch về góc đặt bánh xe.
Sự thay đổi tính năng kỹ thuật đối với các góc đặt bánh xe diễn ra từ từ và không đem đến hậu quả tức thì nên vấn đề này không được quan tâm đúng mức khi bảo dưỡng sửa chữa ô tô. Nếu không được phát hiện và điều chỉnh kịp thời có thể dẫn đến một số tình huống nguy hiểm cho hành khách và phương tiện, chẳng hạn như ăn lốp, lốp mòn không đều, giảm tuổi thọ của lốp, bánh xe bị rung giật, lái bị đâm khi xe chạy thẳng, sai lệch động lực học hình thang lái, vị trí bánh xe bị lệch trục, mất ổn định lái….
Cảm giác nhẹ nhàng, chính xác và linh hoạt khi lái xe hay không được quyết định bởi góc đặt bánh xe. Tối ưu hóa góc đặt bánh xe không chỉ giúp vận hành êm ái và an toàn hơn mà còn đảm bảo độ bền cho các chi tiết cơ khí. Vì vậy, trong thực tế sử dụng và sửa chữa ô tô cũng như bảo dưỡng ô tô, chủ sở hữu xe cần duy trì góc đặt bánh xe theo chuẩn ban đầu bằng cách kiểm tra định kỳ và hiệu chỉnh khi cần thiết.
Góc đặt bánh xe bao gồm: góc Camber; Caster; Kingpin; Teo và góc quay vòng.
• Toe – góc chụm bánh xe
Toe – độ chụm bánh xe là hiệu số khoảng cách giữa hai má lốp đo từ phía sau và khoảng cách giữa hai má lốp đo từ phía trước trên cùng một trục xe, điều chỉnh Toe là căn chỉnh thẳng theo hướng tịnh tiến của hai bánh xe trên cùng một trục. Độ chụm bằng 0 khi hai bánh song song nhau, hiện tượng Toe-in (độ chụm dương) xảy ra khi khoảng cách giữa hai má lốp ở phía trước ngắn hơn so với khoảng cách hai má lốp ở phía sau, còn Toe-out (độ chụm âm) thì ngược lại.
Độ êm của xe khi vận hành được quyết định rất lớn bởi góc Toe. Biểu hiện dễ thấy nhất khi góc Toe không đúng là đầu xe và vô lăng điều khiển bị rung, xe bị “nhao lái”, lốp mòn không đều và thường tạo nên vết mòn hình răng cưa giữa các gai lốp, trường hợp nặng thậm chí còn có thể làm lốp bị hỏng rất nhanh, mà nhiều người quen gọi là xe bị “ăn lốp”: độ chụm âm lớn quá sẽ ăn mòn lốp má trong, độ chụm dương lớn quá sẽ ăn mòn má ngoài lốp
• Góc Camber
Góc Camber là góc giữa trục thẳng đứng của bánh xe dẫn hướng với trục thẳng đứng của xe khi nhìn từ phía trước hoặc sau. Camber dương hay âm đều làm giảm bề mặt tiếp xúc của bánh xe với mặt đường, ảnh hưởng đến độ bám, từ đó giảm sự chắc chắn của xe khi vận hành và khiến độ mòn của lốp không đều. Góc Camber có thể âm, có thể dương, có thể bằng 0, được tính bằng độ và phút. Góc Camber bằng 0 (Zero Camber) khi bánh xe vuông góc với mặt đường, Camber dương (Positive Camber) khi bánh xe ngả ra ngoài, Camber âm (Negative Camber) khi bánh xe úp vào trong. Độ mòn của lốp ở phần vai phía trong nhiều hơn là do camber âm. Ngược lại, nếu vai phía ngoài mà bị mòn nhiều hơn thì do camber dương. Ngoài ra, tình trạng này có thể khiến lốp ồn hơn, thậm chí gây khó chịu cho người ngồi bên trong xe.
• Góc Caster
Góc Caster tác động trực tiếp đến tốc độ đánh lái của vô lăng điều khiển và bán kính vòng quay, Caster càng nhỏ thì vô lăng càng nhẹ. Trong khai thác và sử dụng, khi xe chạy quá tải khiến lò xo yếu hoặc bị chùng xuống phía dưới sẽ ảnh hưởng đến Caster. Muốn giữ góc Caster ở mức chuẩn cần đảm bảo khung sườn ở đúng độ cao thiết.
Góc Caster là số đo của góc giữa trụ thẳng đứng của bánh xe và trụ lái. Khi Caster dương (Positive Caster) thì bánh xe sẽ ở phía trước so với đầu trụ thẳng đứng, và ngược lại Caster âm (Negative Caster) sẽ ở phía sau đầu trụ theo chiều tiến của xe.
Góc caster có ảnh hưởng đến độ ổn định khi xe chạy trên đường thẳng, còn khoảng caster thì ảnh hưởng đến tính năng trả lái bánh xe sau khi chạy trên đường vòng. Nếu các bánh xe có góc caster dương lớn thì ổn định trên đường thẳng tăng lên nhưng lại khó chạy trên đường vòng. Khác với góc Camber, góc Caster sai tiêu chuẩn không gây mòn lốp, nhưng nếu một bánh xe có Caster dương hơn chiếc còn lại, thì khi đó bánh xe sẽ kéo về phía trung tâm của chiếc xe, khiến cho xe sẽ có xu hướng nhao về phía bánh có hệ số dương Caster ít hơn.
Góc kingpin
Góc kingpin là đường thẳng nối khớp cầu trên và khớp cầu dưới, và tâm quay của bánh xe trước khi quay vô lăng.
Góc Kingpin có chức năng giảm lực đánh lái: bánh xe quay sang phải hoặc sang trái, với tâm quay là trục xoay đứng còn bán kính quay là khoảng lệch, nên độ lệch càng lớn thì mô-men cản quay càng lớn (do sức cản quay của lốp xe), vì vậy lực lái cũng tăng lên còn độ lệch giảm do góc kingpin sẽ làm giảm lực đánh lái; Giảm lực phản hồi: Nếu khoảng lệch quá lớn, lực dẫn động (lực đẩy xe) hoặc lực hãm sẽ tạo ra mô-men quay quanh trục xoay đứng lớn, tỷ lệ thuận với khoảng lệch. Ngoài ra, góc kingpin còn tăng độ ổn định khi đi trên đường thẳng: Góc nghiêng của trục lái giúp cho bánh xe tự động quay trở về vị trí chạy đường thẳng, sau khi đã chạy vòng.
Góc quay vòng:
Đây là góc quay của một trong các bánh trước khi quay vô lăng. Bánh xe trước bên trong và bên ngoài quay với một góc khác nhau sao cho chúng vẽ nên những vòng tròn có tâm trùng nhau, điều đó để đảm bảo tính năng quay vòng của xe ôtô.
Vì những tác động do sai lệch góc bánh xe khó nhìn thấy bằng mắt thường. Do vậy, trong bảo dưỡng và sửa chữa ô tô việc tiến hành kiểm tra và điều chỉnh lại góc đặt bánh xe tối thiểu mỗi năm một lần, hoặc sau 10.000 km là rất cần thiết. Điều này vừa phòng ngừa hư hỏng lại giúp kéo dài tuổi thọ xe. Hơn nữa, quá trình kiểm tra và hiệu chỉnh góc đặt bánh xe hiện nay đã trở nên chính xác và thuận tiện hơn so với các kỹ thuật truyền thống nhờ các loại máy móc công nghệ cao
#góc Camber; Caster; Kingpin; Teo và góc quay vòng;
#https://autogiahungphat.vn/
#kiểm tra và hiệu chỉnh góc đặt bánh xe
Autogiahungphat
.
