Sau đây là cách trồng cà chua tại nhà hiệu quả nhất, giúp bạn nhanh chóng có một vụ mùa bội thu.
I. Những kinh nghiệm khi trồng cà chua
1. Thời vụ
Cà chua có thể trồng được vào bất kỳ lúc nào nhưng có ba thời vụ trồng cà chua ở miền Bắc với 2 mùa nóng lạnh thích hợp nhất là:
– Vụ Đông Xuân: Trồng tháng 10-11, thu hoạch vào tháng 1-2 năm sau.
– Vụ Xuân Hè: Trồng tháng 12-1, thu hoạch vào tháng 3-4 năm sau.
– Vụ Hè Thu: Trồng tháng 6-7, thu hoạch vào tháng 9-10.
2. Yêu cầu về đất trồng
Đất cho cà chua cần có nhiều chất dinh dưỡng hữu cơ và tơi xốp. Để cây phát triển tốt nhất, nên sử dụng đất pha cát, đất nhiều mùn hoặc đất phù sa để trồng. Có thể tự làm đất bằng cách trộn đất với trấu (giúp đất tơi xốp) và phân gà đã ủ (tăng độ dinh dưỡng) và phơi nắng vài ngày để hạn chế nguồn sâu bệnh. Để tiện lợi thì có thể lựa chọn giữa nhiều loại đất phù hợp khác nhau ở cửa hàng, ưu tiên các loại đất hữu cơ. Độ pH thích hợp với cây cà chua là 6-7, nếu cao quá thì trộn lưu huỳnh còn thấp quá thì bón thêm vôi.
3. Điều kiện tự nhiên và môi trường
– Thời gian trồng: Nên trồng cây vào thời điểm không còn nắng: vụ Đông Xuân từ khoảng 3-5h chiều còn vụ Xuân Hè thì gieo vào chiều tối khi trời đã hết nắng.
– Điều kiện thời tiết: Kiểu thời tiết lý tưởng để trồng cà chua là một ngày mát mẻ, không nắng gắt và có mưa. Nếu trồng từ hạt, nên bắt đầu trong nhà từ 6-8 tuần trước ngày có sương giá.
– Ánh sáng: Cây cà chua ưa ánh sáng nên cần được đặt vào vị trí có nắng chiếu vào liên tục từ 6-8 tiếng/ngày như ban công, sân thượng, ngoài sân…
– Không gian trồng: Cà chua có bộ rễ chùm nên cần không gian để phát triển mạnh mẽ. Không gian lý tưởng nhất là trồng ngoài vườn và trồng theo luống. Nếu không có điều kiện có thể trồng trong những chậu lớn hoặc trong thùng xốp to có đục nhiều lỗ để thoát nước. Miễn là đủ không gian sinh trưởng, cây cà chua có thể phát triển không phụ thuộc trồng ở đâu.
– Các loại giống cà chua: Có rất nhiều giống cà chua trên thị trường hiện nay, có thể kể đến như: cà chua bi, cà chua tím, cà chua đen, cà chua socola, cà chua Arka F1, cà chua cherry, cà chua bi lùn, cà chua bạch tuộc, cà chua trái tim, cà chua quả lê, cà chua thân gỗ, cà chua khổng lồ… Bạn có thể lựa chọn trồng theo sở thích và mong muốn của mình.
Cà chua có rất nhiều loại giống đa dạng
II. Hướng dẫn trồng cà chua sai quả tại nhà
1. Cách trồng cà chua bi trong thùng xốp
1.1. Phần chuẩn bị
– Chọn chậu: Loại cà chua này có quả nhỏ nhưng cây thì rất phát triển. Nếu chọn chậu, mua chậu có kích thước lớn khoảng 30x30cm trở lên, loại 30×30 có thể gieo từ 1-2 cây. Nếu chọn thùng xốp, một thùng xốp cỡ to sẽ trồng được 2 cây.
– Hạt giống: Nên tìm mua các loại giống tốt tại các cửa hàng có uy tín để đạt kết quả tốt nhất.
– Đất trồng: Có thể lựa chọn theo hướng dẫn chung về yêu cầu đất trồng đã đề cập ở trên.
– Ánh sáng: Số giờ tắm nắng cho cà chua bi khá dài, khoảng 8 tiếng/ngày.
– Lưu ý: Nên mua một số dụng cụ trồng cây cơ bản như dụng cụ đục lỗ, bay, bình tưới,…
Một kỹ thuật trồng cà chua trong thùng xốp là đục lỗ dưới đáy thùng
1.2. Kỹ thuật trồng cà chua bi
– Chuẩn bị hạt: Ngâm hạt vào nước ấm khoảng 45-50°C (tỉ lệ 3 sôi : 2 lạnh), sau 2-3 giờ vớt ra để ráo nước rồi cho vào một chiếc khăn vải ủ ở nhiệt độ 25-30°C cho đến khi hạt nứt nanh thì đem gieo.
– Gieo hạt: Gieo hạt vào khay ươm, túi bầu, cốc,… chờ hạt nảy mầm, trổ lá. Khay ươm cần đặt ở nơi có đủ nắng, nếu không có điều kiện phơi nắng thì đặt một bóng đèn huỳnh quang hoặc đèn ánh sáng vàng phía trên khay ươm khoảng cách 12-15cm. Thời gian nảy mầm trung bình là từ 7-14 ngày.
– 2 công thức giá thể để đưa vào khay ươm:
Đất : Bột xơ dừa : Phân hữu cơ theo tỉ lệ khối lượng 1:1:1
Trấu hun : Đất : Phân hữu cơ theo tỉ lệ khối lượng 3:4:3
Sau khi gieo phủ một lớp giá thể mỏng để che lấp hạt.
Lưu ý: Không nên để khay ươm ở dưới thấp phòng trường hợp chuột phá hoại.
– Trồng cây:
Cây con 1 tháng tuổi có 4-5 lá, chiều cao từ 10-25cm và khỏe mạnh thì nhổ lên đưa sang chậu (thùng xốp). Đất trộn sẵn giá thể, lấy cây con đặt vào hốc đất, lấp xung quanh gốc và ấn nhẹ để cây đứng vững. Tốt nhất để thân cây ngập sâu 50-70% trong đất với phần mặt bầu cây cách mặt đất 1cm.
1.3. Cách chăm sóc
– Tưới nước đều đặn trong 7-10 ngày đầu tiên, tưới khoảng 500ml/ngày, khuyến khích tưới nước ấm, sau 10 ngày thì tăng dần lượng nước. Thời gian lý tưởng nhất là vào buổi sáng hoặc tầm 4-5 giờ chiều để cây khô ráo trước khi trời tối.
– Tập trung tưới từ thân cây trở xuống và chỉ tưới đủ để giữ ẩm cho đất, không để đất ngập úng nước. Đục 1 vài lỗ nhỏ dưới đáy chậu/thùng/khay ươm để giúp nước thoát ra dễ dàng.
– Cắt tỉa lá già và nhánh phụ để giúp bền cây và sai quả.
– Thêm giàn, cọc hoặc lồng ở tháng thứ 1,5-2 để chống đỡ cho cây không bị đổ gập hay gãy nếu ra quá nhiều quả.
2. Cách trồng cà chua thân gỗ bằng hạt
Cà chua thân gỗ (Tamarillo) vẫn còn khá hiếm trên thị trường Việt Nam và được bán với giá cao bởi quả của nó ngọt thịt và thơm hơn so với loại khác. Tuy có thể trồng quanh năm nhưng vụ Xuân Hè là thời điểm thích hợp nhất cho giống do kỹ thuật trồng cà chua trái vụ này phức tạp hơn.
2.1. Phần chuẩn bị
– Chọn giống: Loại cây này có thể gieo từ hạt giống hay chiết cành. Hãy đảm bảo mua từ nguồn giống uy tín. Dưới đây là hướng dẫn cách trồng cà chua bằng hạt.
– Đất trồng: Họ nhà cà chua luôn ưa đất màu mỡ và thoát nước tốt. Có thể dùng đất sét pha cát trộn một lượng phân bón hữu cơ hợp lý, thoáng khí và giữ ẩm tốt.
– Chậu trồng: Chọn chậu có kích thước lớn. Dù vậy nếu chỉ trồng trong chậu thì cây sẽ không phát triển được lớn do giới hạn không gian. Nếu có điều kiện thì nên trồng cây ngoài vườn.
– Ánh sáng: cây cần ánh sáng 6-7 tiếng/ngày.
Lưu ý: cây trồng ngoài vườn thì cần được chắn gió tránh làm gãy cây.
2.2. Kỹ thuật trồng cà chua thân gỗ
– Chuẩn bị hạt: Ngâm hạt trong nước ấm 40°C trong 12 tiếng. Sau đó đem ủ vào khăn ẩm đựng trong hộp. Sau 3 ngày kiểm tra nếu hạt đã nảy mầm thì đem gieo.
– Gieo hạt: Gieo trong chậu có phần đất dày khoảng 30cm, ủ một lớp rơm hoặc mùn dừa tươi xốp mỏng lên trên. Sử dụng loại giá thể thoát nước tốt và trộn thêm một ít phân hữu cơ. Thời gian nảy mầm từ 20-25 ngày.
– Trồng cây: Thông thường khi cây cao đến khoảng 1m thì người trồng sẽ chuyển cây sang đất vườn để cây phát triển mạnh hơn.
2.3. Cách chăm sóc
– Giữ ẩm cho đất bằng cách thường xuyên tưới nước (tương tự như cà chua bi nhưng dùng lượng nước lớn hơn).
– Để ý để cắt tỉa cành già, chết hoặc bị sâu bệnh để không ảnh hưởng tới chất lượng cây.
– Lập dàn đỡ là điều nên làm vì cây cà chua thường có thân giòn, nếu quá sai quả dễ bị gãy.
3. Cách trồng cà chua trong chậu
Trồng cà chua trong chậu là cách cơ bản và tiết kiệm không gian và dành cho hầu hết các loại cà chua thông thường.
3.1. Phần chuẩn bị
– Mua hạt giống từ cửa hàng hoặc dùng cách trồng cà chua bằng hạt từ quả (trồng từ các lát cà chua thái)
– Chọn chậu có kích thước lớn phù hợp với độ sinh trưởng của giống cà chua mà bạn muốn trồng. Đục lỗ dưới chậu để giúp cây thoát nước.
3.2. Kỹ thuật trồng cà chua trong chậu
– Cà chua rất dễ trồng và không quá khác biệt giữa mỗi loại nên bạn có thể chuẩn bị đất, điều kiện ánh sáng giống cho cà chua bi.
– Ươm hạt từ khay ươm rồi chuyển sang chậu tương tự với cách trồng hai loại cà chua trên. (Dùng lát quả thì không cần ươm)
3.3. Cách chăm sóc
– Tưới nước là công đoạn quan trọng trong quy trình trồng cà chua.
– Cây đậu quả được 2 tuần bạn cho thêm mỗi gốc 1 thìa dynamic để cây nuôi quả.
– Khi trồng trong chậu, người trồng sẽ thường không chọn loại cà chua có thân cây quá lớn nhưng vẫn nên lập giàn để cây không bị gãy đổ vào mùa thu hoạch.
III. Một số vấn đề cần lưu ý khi trồng cà chua
1. Phòng bệnh cho cây
– Tránh tưới trực tiếp lên lá cây sẽ dẫn đến bệnh bạc lá.
– Không bón phân quá nhiều vì sẽ làm cây phát triển nhanh, dễ bị sâu bệnh hơn.
– Để đất ngập úng nước sẽ tạo điều kiện cho nấm sinh sôi nảy nở, mở đường cho nhiều loại bệnh như bệnh úa sớm.
2. Cách làm giàn cà chua (hoặc cọc)
– Giàn cho cây cà chua phải cao ít nhất 1,2m. Giàn có thể bị cong nếu cây trở nên quá nặng và đôi khi bị đổ khi gặp gió bão mạnh nên chú ý cắt tỉa và chắn gió cho ở chỗ trồng.
Lập giàn còn là cách trồng cà chua leo giàn, không cần phải mua lưới leo cồng kềnh.
– Cọc cho cây cà chua cần có chiều rộng ít nhất 1,5x5cm và chiều dài 1,8-2,4m. Chôn cọc sâu xuống đất (khoảng 30-60cm) bên cạnh cây với khoảng cách tối thiểu 5cm. Cố định cây vào cọc bằng cách buộc 2 vòng dây lỏng, không nên thắt chặt. Cọc bằng tre, gỗ hay sắt đều được.
3. Thu hoạch
Sớm nhất là sau 2 tháng có thể thu hoạch quả. Quả cà chua sẽ chuyển từ xanh sang vàng và cuối cùng là chín đỏ, ngắt ngay lúc này vì đây là khi quả đạt độ dinh dưỡng cao nhất.
