Những lập trình viên chuyên nghiệp luôn tìm tòi và thậm chí là có thể tự sáng tạo ra những cách lập trình phần mềm mới. Tuy nhiên, đối với những người vừa mới bắt đầu thì các cách lập trình phần mềm vẫn đang còn là một mảng kiến thức rất mới. Vậy người mới học cần nắm bắt những kiến thức gì trước khi lập trình được phần mềm? Hãy cùng nhau tìm hiểu nhé.
TẢI TÀI LIỆU HỌC LẬP TRÌNH TẠI KHO TÀI LIỆU MIỄN PHÍ
Phần mềm là gì?
Phần mềm là một tập hợp các tập tin có khả năng hướng dẫn cho máy tính làm việc phục vụ một chức năng nhất định. Các tập tin này được tạo thành thông qua việc viết các tập tin mã nguồn bởi một hay nhiều ngôn ngữ lập trình.
Tùy theo tính năng sử dụng, phần mềm được phân loại thành nhiều nhóm:
- Phần mềm hệ thống: dùng để vận hành máy tính hay các thiết bị điện tử. Như là: hệ điều hành Windows, Unix, Linux, driver, BIOS… Ngoài ra còn có các hệ điều hành trên thiết bị di động như iOS, Android, watchOS, wearOS…
- Phần mềm ứng dụng: là các phần mềm văn phòng, các trò chơi điện tử (game), các ứng dụng công cụ tiện ích khác,…
- Phần mềm dịch mã nguồn: Bao gồm các trình biên dịch và thông dịch. Chúng có thể dịch các tập tin mã nguồn và thực thi các chỉ dẫn trong mã lệnh, hay dịch mã nguồn thành một dạng chỉ dẫn dễ thực thi hơn trong tương lai. Mục tiêu của các phần mềm dịch là làm sao cho các máy tính tiếp nhận phần mềm có thể thực hiện được chương trình đó.
- Nền tảng ứng dụng: là những nền tảng để các ứng dụng khác hoạt động dựa vào chúng. Các ứng dụng khác tận dụng khả năng của nền tảng để đảm bảo ứng dụng được đóng gói, thực thi và phục vụ được người dùng cuối một cách thành công.
Khi bạn đã nắm được rõ những khái niệm về phần mềm cơ bản trên. Thì cách lập trình phần mềm với bạn sẽ không phải là khó nữa.
>> Xem ngay Devworld – Cẩm nang giúp lập trình viên phát triển bền vững với nghề lập trình
Mã nguồn là gì?
Thông thường người dùng cuối chỉ được sử dụng phần mềm mà không được phép thăm dò, sửa đổi hay tái phân phối cho người khác dưới bất kỳ hình thức nào. Đây là quy ước phần mềm mã nguồn đóng. Tuy vậy, có một ngoại lệ đó là với những phần mềm mã nguồn mở.
Phần mềm mã nguồn mở là những phần mềm mà mã nguồn của chúng được công khai. Chúng tuân theo một số giấy phép mà theo đó mọi cá nhân đều có quyền thăm dò, tạo một nhân bản, sửa đổi, và tiếp tục phân phối phần mềm đó mà không cần xin phép tác giả.
Tại sao bạn cần quan tâm đến điều này? Phần mềm mã nguồn mở là một tác nhân quan trọng thúc đẩy sự phát triển của ngành phần mềm. Cộng đồng nhà phát triển mã nguồn mở là một trong những cộng đồng tích cực, cởi mở và cổ súy phát triển nhất bạn từng gặp. Những kho lưu trữ, diễn đàn, hội nhóm lập trình mã nguồn mở là những nơi bạn có thể thu thập được rất nhiều về mã, về cách lập trình phần mềm, về những công cụ, ngôn ngữ, kiến thức mới.
Cách lập trình phần mềm đơn giản bạn cần biết
Có rất nhiều cách lập trình phần mềm khác nhau. Hiện nay đã có rất nhiều ứng dụng thuộc nhóm “công cụ phát triển phần mềm” được tạo ra. Nó đáp ứng được nhu cầu của tất cả người dùng. Nhưng đối với những người vừa mới học lập trình thì những phần mềm đó sẽ hơi khó sử dụng. Để nhìn thấy lập trình phần mềm là như thế nào, có một cách rất đơn giản. Bạn có thể thực hiện nó ngay mà không cần phải cài bất cứ ứng dụng phần mềm nào hết.
Lập trình một ứng dụng đơn giản
Bước 1: Mở một trình soạn thảo tập tin text
Sử dụng bất kỳ phần mềm soạn thảo tập tin text nào. Trên hệ điều hành Windows bạn luôn có thể sử dụng Notepad. Bạn chỉ cần sử dụng phím Windows + R, hộp thoại Run sẽ xuất hiện. Bạn chỉ cần gõ Notepad vào hộp thoại rồi ấn Enter là được. Với người sử dụng MacOS, hãy sử dụng spotlight để tìm kiếm phần mềm Textedit.
Bước 2: Soạn thảo mã nguồn
Bạn có thể nhập đoạn mã này vào khung soạn thảo:
Bước 3: Lưu tập tin mã nguồn
Hãy lưu mã nguồn lại thành tập tin mã nguồn. Lưu ý ở bước sau chúng ta sẽ mở mã nguồn này bằng trình duyệt Web, do đó tập tin mã nguồn cần có đuôi .html. Để làm điều này, bạn hãy vào menu File/Save as…, hộp thoại Save as sẽ hiện ra. Hãy nhập tên tập tin là “my-app.html”, lưu ý có dấu “, nếu không Notepad sẽ lưu tên tập tin của bạn thành my-app.html.txt.
Bạn có thể lựa chọn tên khác cho tập tin, miễn là dễ nhớ, nhưng lưu ý tập tin phải có đuôi .html, hãy lưu tập tin vào một nơi dễ tìm, sau đó sang bước sau.
Bước 4: Mở ứng dụng
Click đúp vào tập tin mã nguồn, trình duyệt Web sẽ được chạy lên và mở mã nguồn thay bạn.
Hãy thử nhấn vào nút Cù lét để xem chương trình phản hồi với thao tác của bạn như thế nào. Mặc dù mọi việc bạn làm ở đây rất đơn giản, nhưng thực sự nó phản ánh mọi khâu bước của việc phát triển một phần mềm ứng dụng, từ viết mã, thực thi, đóng gói đến phân phối. Đây là cách lập trình phần mềm đơn giản nhất mà bạn có thể dễ thực hiện.
>> Tham khảo: Ngành công nghệ phần mềm học những gì? Cơ hội việc làm?
Những lưu ý khi lập trình phần mềm
Khi lập trình một chương trình hay phần mềm thì mục đích cuối cùng của nó cũng vẫn là tính ứng dụng cao. Phần mềm phải dễ sử dụng và thân thiện với người dùng và thực sự hữu ích. Vì vậy, cách lập trình phần mềm không hề đơn giản. Nó cần người lập trình hội tụ được nhiều yếu tố khác nhau. Một phần mềm đơn giản và phức tạp nó khác nhau ở kết cấu, cấu trúc của nó hay còn được gọi là bản chất phần mềm.
Khi lập trình phần mềm không phải chỉ cần kiến thức. Bên cạnh đó phải đòi hỏi kỹ năng làm việc của người lập trình phải cao. Bởi lẽ, đây là yếu tố quan trọng nhất trong quá trình tạo lập ra một chương trình. Kỹ năng làm việc bao gồm những kiến thức mà đòi hỏi người lập trình phải am hiểu kiến thức thực tiễn của mọi thời đại. Mặt khác, người lập trình cần phải thành thạo về ngôn ngữ lập trình. Các công cụ lập trình là thứ không thể thiếu.
Có một tố chất mà người lập trình viên nào cũng bắt buộc phải có đó là tỉ mỉ, cẩn thận, chu đáo. Để theo đuổi được nghề này bạn cần phải có những tố chất đó thì bạn mới có thể thành công trong công việc được. Kiên trì là yếu tố được những nhà lập trình chú trọng nhất. Vì khi họ có tính kiên trì mới có thể giải mã được các đoạn code phức tạp trong các chương trình.
Tham khảo video Phương pháp học lập trình hiệu quả cho người mới bắt đầu để có được hướng dẫn chi tiết nhé!
Hy vọng những chia sẻ trên đây sẽ hữu ích cho bạn. Chúc bạn thành công!
Một số tài liệu lập trình miễn phí và trang web học lập trình miễn phí:
- Kho tài liệu lập trình miễn phí
- Website học Java
- Website học Javascript
- Website học SpringBoot
- Website học SpringMVC
- Website học PHP