Bid và ask – “Mua vào và bán ra”
Huy Nam (*)
Bài 84:
Bid và ask – “Mua vào và bán ra”
Để thông tin về giao dịch chứng khoán, cụ thể là tình trạng giá cả mua bán của một loại chứng khoán nào đó, người ta dùng khái niệm bid và ask.
Đây là các thuật ngữ cực kỳ phổ biến, hay có thể nói là tiếng không ai không biết trong giới đầu tư và kinh doanh chứng khoán, nhưng lại là các từ rất xa lạ với người “ngoại đạo”. Do bid và ask là các thuật ngữ chuẩn dùng trong thông tin chuyên ngành nhằm đạt được cách hiểu thống nhất tuyệt đối, nó cần được hiểu thật chính xác.
Nếu hiểu đơn giản bid là “giá mua” và ask là “giá bán” thì e rằng không ổn, vì như thế rất dễ bị lẫn lộn. Ngay như bạn có lục lọi trong các cuốn tự điển thuật ngữ (tiếng Anh), sự diễn đạt các từ này cũng rất… nghèo.
Với bid, họ giải thích, “The price that a potential buyer is willing to pay for a security”. Có tài liệu giải thích bid khác một chút, “The price offered by a willing buyer”. Tương tự, với ask là “The price at which a security is offered for sale”.
Sự thật không đơn giản vậy. Nếu không được giải thích bằng kiến thức chuyên ngành, nhiều người dễ nghĩ đó là chuyện giữa các nhà đầu tư mua bán với nhau. Hãy xem…
Như đã nói, trong thị trường chứng khoán bid và ask sở dĩ được chuẩn hóa là để mọi người tham gia, gồm nhà đầu tư và các chủ thể khác, có cùng một cách hiểu. Để có sự thống nhất này, người ta quy ước thị trường quy về một đầu mối, gọi là nguyên tắc trung gian. Đầu mối đó chính là tại các exchanges (sở giao dịch) hoặc thị trường OTC (cơ chế giao dịch phi tập trung). Chuyện có thể phức tạp đấy, nhưng ta chỉ cần hiểu đơn giản thế này: thị trường (exchange hay OTC) là người mua (buyer) của tất cả nhà đầu tư nào muốn bán và đồng thời là người bán (seller) của bất kể ai muốn mua.
Khi theo dõi thông tin chính thức được truyền đi trên các phương tiện, việc mua hay bán cần được hiểu một cách ước định là thị trường đứng ra mua hay đại diện bán. Hai người đầu tư dù ngồi cạnh bên nhau, một người muốn mua và một người cần bán, cũng phải tuân thủ nguyên tắc trung gian này, chứ không bao giờ có thể thực hiện việc mua bán trực tiếp được. Như thế, cần hiểu bid và ask là các mức giá mà “thị trường” sẵn sàng mua hay bán.
Vậy, bid hay bid price là giá mua vào hay đặt mua; và ask hay asking price (còn gọi là offer) là giá bán ra hay chào bán.
Bây giờ, nếu xét từ vị trí người đầu tư thì bid là giá họ có thể bán và ask là giá họ có thể mua. Một quy ước khác về thứ tự: bid luôn được nêu bên trái và ask được nêu bên phải (theo hướng ta nhìn vào) trong việc nêu giá (quote) hay các biểu thông tin giá trong thị trường chứng khoán.
—
(*) Chuyên gia tài chính-chứng khoán, tác giả sách “Tài chính chứng khoán qua nhịp cầu Anh-Việt” do NXB Trẻ, Thời báo Kinh tế Sài Gòn và Trung tâm kinh tế châu Á-Thái Bình Dương hợp tác xuất bản.
Đường dẫn tới các bài trước được đăng trong mục Tin bài khác bên dưới.
