XƯNG HÔ NGÔI THỨ 1 VÀ NGÔI THỨ 2 TRONG TIẾNG NHẬT
Nếu so sánh với cách xưng hô của người Việt Nam thì cách xưng hô trong tiếng Nhật lại có phần dễ hơn. Chẳng hạn, khi gọi một người họ hàng, người Việt Nam có đủ mọi loại xưng hô: bác, chú, cậu thì người Nhật chỉ gọi chung là おじさん(Ojisan), hoặc おばさん (obasan) để gọi chung mợ, cô, bác.
So với tiếng Việt, cách xưng hô trong tiếng Nhật quả thật đơn giản hơn, dẫu vậy, để ghi nhớ cách xưng hô và sử dụng một cách thành thạo cũng cần chúng ta phải đầu tư rất nhiều thời gian.Dưới đây, chúng tôi sẽ chia ra thành một số nhóm xưng hô cơ bản giúp việc học từ vựng tiếng Nhật của bạn trở nên nhẹ nhàng và hiệu quả hơn.
CÁCH XƯNG HÔ TRONG GIA ĐÌNH
Ngôi thứ 1
- Boku (ぼく): nghĩa là “tôi”, tuy nhiên, boku chỉ được dùng bởi các cậu con trai (các ông bố thường không dùng từ này trong khi nói chuyện).
- Ore (おれ) : mang nghĩa “tao”, khá suồng sã, do đó có nhiều gia đình không xưng hô theo cách này. Dẫu vậy, một số ông bố vẫn dùng “ore” để nói chuyện với vợ hoặc con cái.
- Watashi (わたし): “tôi”, watashi được dùng bởi cả nam và nữ trong gia đình.
- Otousan (おとうさん) là bố, okaasan (おかあさん) là mẹ; bố hoặc mẹ sẽ dùng các từ này để chỉ bản thân. Để nói bố, mẹ chung thì họ có thể dùng ごりょうしん (go ryoushin- bố mẹ).
Ngôi thứ 2
Ngôi thứ 2
Cách xưng hô trong tiếng Nhật
Em trai
Tên + kun
Em trai/ gái
Tên + chanChị gái
neesan/ oneesan/ oneue
Anh trai
niisan/ oniisan/ oniue
Bố
tousan otousan/ papa hoặc chichioya jiji (ông già)
Mẹ
kaasan/ okaasan/ hahaoya/ mama
Ông (nội, ngoại)
Jiisan/ ojiisan
Bà (nội, ngoại)
Baasan/ obaasan
Cô, dì, bác (nữ giới)
Basan/ obasan
Chú, cậu, bác (nam giới)
Jasan/ ojisan
Tất cả các trường hợp trên đều có thể thay “san” bằng “chan”.
CÁCH XƯNG HÔ TRONG TRƯỜNG HỌC
Bạn bè với nhau
Bạn bè với nhau
Ngôi thứ 1
Ngôi thứ 2
Watashi/ Boku (tôi)
Ore (tao- dùng với bạn thân)
Xưng tên
Tên riêng+ chan (bạn nói chung)
Tên riêng + kun (bạn nam)
Kimi (đằng ấy/ cậu)
Omae (mày- với bạn thân)
Tên+ senpai (với anh chị khóa trước)
Học trò với thầy cô và ngược lại
Trò với thầy
Thầy với trò
Ngôi thứ 1 (Trò)
Ngôi thứ 2 (Thầy)
Ngôi thứ 1 (Thầy)
Ngôi thứ 2 (Trò)
Watashi (tôi)
Boku (tôi, học sinh nam dùng khi thân thiết)
Sensai (thầy/ cô)
Tên riêng + sensai/ senseigata
Kouchou sensei (Hiệu trưởng)
Sensai (thầy/ cô)
Watashi (tôi)
Boku (tôi, thầy giáo dùng khi thân thiết)
Tên riêng
Tên riêng + kun (dành cho nam)
Tên riêng + chan/ kimi/omae (dùng chung cả nam và nữ)
CÁCH XƯNG HÔ TRONG CÔNG TY
- Với ngôi thứ nhất: chúng ta cần tự xưng: watashi/ boku/ ore (ore chỉ được dùng với người cùng cấp hoặc dưới cấp
- Với ngôi thứ 2
Cấp trên
Đồng cấpCấp dưới
Tên + san/ senpai
Tên riêng
Tên + chức vụ ( buchou: trưởng phòng; shachou: giám đốc)
Omae (mày, dùng khi thân thiết)
Kimi (cô, cậu)
XƯNG HÔ TRONG GIAO TIẾP XÃ GIAO
Ngôi thứ nhất:
- (ore: tao). Lưu ý, khi tự xưng “ore” với người không thân thiết, rất dễ xảy ra tình huống cãi nhau vì ore mang tính suồng sã cao, thường chỉ được dùng nếu có mối quan hệ thân thiết.
- atashi: có tính chất điệu hơn watashi, thường được con gái sử dụng, trong tình huống thân mật.
Ngôi thứ 2
- Omae (mày): giống như tự xưng ore, nếu gọi người khác là “omae” cũng dễ dẫn đến cãi vã.
- Temae (tên này), đối phương có thể đánh bạn nếu bạn gọi họ bằng cách này.
- Aniki (đại ca), cách xưng hô này được dùng trong băng nhóm, hoặc được những người thân thiết dùng với nghĩa trêu đùa.
- Aneki (chị đại), tương tự như “anika”, nhưng dùng khi đối phương là nữ giới.
CÁCH XƯNG HÔ TRONG MỐI QUAN HỆ YÊU ĐƯƠNG
Thông thường, với những cặp đôi ở Nhật, mỗi độ tuổi lại có cách xưng hô phổ biến riêng:
- Với độ tuổi khoảng 20, cách xưng hô phổ biến nhất là : tên riêng + chan/ kun.
- Những cặp đôi độ tuổi 30 có hai cách gọi: tên riêng + chan/ kun hoặc gọi bằng nickname (ít hơn).
- Với những cặp đôi độ tuổi 40s, cách gọi phổ biến nhất là chỉ gọi tên (không kèm chan/ kun); ngoài ra họ cũng có thể gọi bằng “tên + san” (ít hơn cách trước).
XƯNG HÔ NGÔI THỨ 3 TRONG TIẾNG NHẬT
Trong cuộc đối thoại giữa hai người có thể nhắc đến đối tượng thứ ba- được gọi là ngôi thứ 3. Để nói về những người này, người ta thường gọi bằng một số cách sau:
- Tên + san/ kun/ chan.
- Tên + chức vụ; trong trường hợp nói về một người trong công ty mình với công ty khác chỉ dùng “tên”.
- Tên + sama: dùng trong trường hợp lịch sự, thể hiện sự tôn trọng (dùng cho cả nam và nữ).
- Đối với người thân, bạn có thể dùng: haha (mẹ tôi); chichi (bố tôi), ani (anh tôi), ane (chị tôi), imouto (em gái tôi), ototo (em trai tôi) để nhắc đến họ.
Trên đây là các cách xưng hô cơ bản, phổ biến được người Nhật sử dụng. Hi vọng, những kiến thức này sẽ giúp ích cho bạn trong việc học tập. Du học Nhật Bản Yoko chúc các bạn học tốt!
Mời các bạn tham khảo các bài viết khác:
- Cách sử dụng trợ từ [が] trong tiếng Nhật
- Tìm hiểu về âm ngắt (xúc âm) trong tiếng Nhật
- 6 cuốn sách học tiếng Nhật được sử dụng nhiều nhất
- Nên học ngành gì khi đi du học Nhật Bản?
- Học 04 Bảng Chữ Cái Tiếng Nhật
