12 Monkeys (1995) có IMDb 8.0 , là phim “hack não” kinh điển bậc nhất. Bạn đã xem phim này chưa? Dù xem rồi hay chưa xem thì sau khi đọc xong bài này, bạn sẽ biết được vài bí mật đã ẩn giấu nhiều năm sau khi bộ phim ra đời. Bạn biết điều thú vị nhất khi xem phim này là gì không? Là ta giải mã được những bí ẩn của phim, vô số điều khiến nhiều người bối rối trong thời gian dài. Sự phấn khích đó khó diễn tả thành lời, nó khiến ta chợt cười to như một thằng điên khi hiểu ra vài manh mối nào đó.
Trong suốt nhiều năm, có vô số bài viết về bộ phim này, việc phân tích và kết nối các tình huống trong phim đã giúp người xem hiểu khá rõ về nội dung. Tuy nhiên vẫn còn một số câu hỏi chưa có lời đáp hoặc có lời giải nhưng vẫn chưa thật rõ ràng, lưu ý rằng diễn giải của tôi sẽ có nhiều điểm khác với đa số. Ví dụ như: tại sao “tựa phim” là 12 Monkeys? Tại sao phim có một kết thúc mở nhưng không thấy phần tiếp theo ? Và tôi cũng thêm vào vào câu hỏi khác: phim này nói về một vòng lặp giống như những phim giả tưởng khác?
Tôi thích gã điên do Brad Pitt thủ vai trong phim này, thích những gì anh nói, thích cú giật của cái đầu, thích những sự điên rất đúng chỗ. Nhiều người nghĩ nhân vật Jeffrey chính là kẻ cầm đầu “quân đoàn 12 Monkeys”, tất cả mọi người đã sai! Anh ấy chỉ là chiếc chìa khóa mở ra những sự việc cần phải đến. Anh ấy là kẻ phát ngôn giải thích lý do khiến cho những sự việc đó hình thành. Hãy nhớ lại những hành động điên của Jeffrey. Jeffrey giúp Cole thoát khỏi nhà thương điên, giúp bọn thú trong vườn thú được tự do. Jeffrey chỉ ra kẻ đang nghiêng cứu thứ virus giết người, đó là cha của anh. Anh cũng là người khiến cho “quân đoàn 12 Monkeys ” hiện ra với thế giới. Lời của tôi mâu thuẫn? Cứ đọc hết bài sẽ rõ.
Jeffrey nói gì khi gặp Cole? Vài thế kỷ trước, từng có nhà khoa học chỉ ra rằng người ta bị bệnh bởi những virus rất nhỏ và không nhìn thấy được, nhưng chẳng ai tin. Còn chuyện về nhân viên phục vụ làm rơi cái bánh nhưng vẫn nhặt lên và giao cho khách hàng? Đó là thứ “virus” trong tư tưởng con người, hàm ý trong chuyện đó là vậy. Bạn thấy anh nhân viên đó giống thứ gì? Giống như loài khỉ. Hoặc chuyện về những người điên trong nhà thương điên cũng thế, họ bị nhốt, bị bắt chơi trò chơi để tự nguyện uống thuốc an thần; họ có giống mấy con khỉ trong phòng thí nghiệm?
Rồi chuyện về cái Tivi, Jeffrey nói với Cole “anh ở đây (nhà thương điên) là do các nguyên tắc“, nghĩa là Cole vi phạm nguyên tắc, còn những người ngoài kia không vi phạm nguyên tắc, họ chỉ đang sống trong một “nhà tù” lớn hơn thôi. Jeffrey nói tiếp “Chúng ta không sản xuất gì cả, không làm gì cả, tất cả đều tự động, vậy chúng ta làm gì? Chúng ta là khách hàng, mua sắm nhiều thứ thì anh là một công dân gương mẫu. Nếu anh không mua sắm, anh sẽ là gì? Anh là kẻ bị bệnh tâm thần!“. Những nguyên tắc đó có giống một thứ virus trong tư tưởng không? Từ những gì tôi vừa nói thì bạn hiểu “virus” trong phim mang hàm ý gì rồi, chính thứ “virus” này mang đến tận thế, còn thứ virus được thả ra thì chỉ là hình tượng thôi. Jeffrey không tạo ra “quân đoàn 12 Monkeys”, còn những người theo anh cũng không phải là lính của quân đoàn. Nếu dùng thế giới động vật để hình dung thì họ chỉ là …, bạn thấy cái đầu heo treo trước cửa hàng?
Giờ ta nói về Cole do Bruce Willis thủ vai. Bạn có tự hỏi tại sao một đứa bé 8 tuổi lại trở thành tội phạm sau khi sống trong thế giới dưới lòng đất? Phim không nói gì về chuyện này, nhưng nó đủ để ta hình dung cái xã hội ấy không hề tốt đẹp gì, dù nó được điều hành bởi các nhà khoa học. Rồi hành động bắt tù nhân mạo hiểm đi lên phía trên cũng thể hiện điều đó, hay việc gửi Cole về quá khứ cũng nhầm lẫn, đã vậy nhầm không chỉ một lần. Sau nhiều năm, đứa bé 8 tuổi đã trở nên bạo lực như một con khỉ, hãy nhìn con khỉ giữa cái ảnh mà tôi treo. Khi trở lại năm 1990, Cole dùng bạo lực, lúc bị bắt thì anh ngồi như khỉ. Tuy chỉ trở về quá khứ có 2 lần, vậy mà Cole đã bị thế giới trước tận thế thuyết phục, họ khiến anh tin rằng anh bị điên (cười), dù anh sống ở thế giới dưới lòng đất mấy chục năm, khiếp thật!
Còn chuyện đứa trẻ trốn trong cống thoát nước và việc Cole bị bắn mang hàm ý gì? Thế giới có thể khiến bạn nghĩ rằng bạn bị điên, nhưng nhờ sự thật lịch sử, bạn biết rằng bạn không điên.
Nhờ vào sự gặp gỡ với Kathryn mà Cole đã biến đổi, nhờ vào lòng bao dung của cô, nhờ vào tình yêu mà Cole từ người xấu trở thành người tốt, từ “con khỉ” tiến hóa thành con người. Ai là “quân đoàn 12 Monkeys” đã tạo ra những con virus đó? Khi Cole về quá khứ lần thứ hai, điều đó đã chỉ cho ta thấy, đó là loài người, chính họ đã tạo ra thứ vũ khí hủy diệt hàng loạt ấy. Sau cuộc chiến đó thì cũng chính họ đã phát triển nó một cách hợp pháp, bởi những người đang điều hành xã hội. Vậy mà họ lại gửi Cole về để điều tra một tổ chức mờ mịt nào đó, trong khi sự thật trước mắt lại không nhìn ra. Bạn có thấy mĩa mai và buồn cười! Chuyện ngớ ngẩn như thế thì chỉ có khỉ mới làm được. Vậy “quân đoàn 12 Monkeys ” chính là loài người chúng ta đấy, không xa lạ gì đâu.
[ Top phim khiến bạn “đau đầu” tương tự mà Chí Blog đã viết review phân tích: Mr Nobody, Fight Club, Se7en, Cloud Atlas, The Witch, Joker, The Tree of Life , Us, The Fountain, Pan’s Labyrinth , Ký Sinh Trùng, Gã Thợ Máy, Dogtooth, The Killing of a Sacred Deer , La grande bellezza, Unbreakable, Split, Mr Glass, Enemy , I Origins, IT (1990), Oldboy]
Chí Blog có kịch bản phim điện ảnh, ai mua không?
Vậy tại sao là 12 Monkeys? Tại sao lại là hình bọn khỉ bò thành vòng tròn? Bạn thấy nó giống cái gì? Chiếc đồng hồ đấy! Tượng trưng cho thời gian. Nghĩa là con khỉ bò từ 1 giờ đến 12 giờ nhưng nó vẫn là khỉ, và nó cứ tiếp tục bò như thế mà vẫn là khỉ, đây là sự mĩa mai đến tận cùng! Vậy tại sao hình có nhiều vòng tròn của những con khỉ? Vì sau khi tận thế, xã hội loài người cũng chẳng phát triển hơn tí nào, cái xã hội dưới lòng đất ấy, vẫn cứ là khỉ. Giờ thì các bạn hiểu ý nghĩa của cái hình rồi nhé!
Thật ra thì sự việc đó có thể thay đổi được, sự việc ngăn chặn tận thế, phá vỡ vòng tròn. Đó là sau khi được Jeffrey (người điên) chỉ dẫn, hai con người – Kathryn và Cole đã phát hiện ra “con khỉ” có địa vị cao cấp đã thả virus. Nhưng Cole đã bị “quân đoàn 12 Monkeys” giết chết trước khi anh ấy bắt được hung thủ. Cả bộ phim là một sự mĩa mai, những con người đó không biết họ thuộc về “quân đoàn 12 Monkeys”, không biết chính họ đã tạo ra virus để tự giết họ, họ lại giết người muốn cứu họ.
Có nhớ khi Cole chết thì Kathryn đã nhìn quanh mọi người không? Sau đó cô nhìn đứa bé (Cole còn nhỏ), lúc ấy cô vẫn có thể cứu lấy thế giới, nhưng cô đã không. Vì thế giới này hết thuốc chữa rồi, họ không đáng để được cứu, cứ để sự việc diễn ra như nó phải diễn ra thì Cole mới có thể trở về từ tương lai để gặp cô. Ích kỷ chăng? Tôi không nghĩ vậy! Tôi nghĩ rằng những điều xứng đáng được tồn tại thì nên tồn tại, còn những gì không xứng đáng thì nên bị hủy diệt. Tất nhiên tôi không làm hoặc ủng hộ sự hủy diệt, cái ác sẽ hủy diệt chính nó. Vì vậy phim này không phải kết thúc mở, kết thúc đó là kết thúc toàn diện cho cả câu chuyện.
Vòng tròn khỉ nhỏ mà bạn thấy trong hình, và thế giới trong lòng đất – tương lai, kết hợp với quá khứ, chúng tổng hợp thành một hàm ý. Càng đi đến tương lai thì giống loài “virus” sẽ càng khó thấy hơn, nó chuyển từ vật chất sang tinh thần, nó chìm sâu vào vô thức, nó cực kỳ khó chữa. Cái vòng lặp ấy không mang tính khoa học, nó mang ý nghĩa tinh thần. Con người cần những cú nhảy ngược thời gian để tìm về quá khứ, cũng là tìm về chính họ, để trở thành người, để tìm lại các giá trị bị bỏ quên, tìm lại tình yêu. Monkeys là gì? Jeffrey có nói đấy, Mon – Keys, Mon là từ thay thế Monday – sự khởi đầu, Keys là chìa khóa. Nghĩa là chìa khóa nằm ở sự khởi đầu, chỉ có như thế mới ngăn chặn được sự kết thúc – ngày tận thế.
Để xã hội tốt đẹp hơn – Hãy ủng hộ tài chính Chí Blog:
Hàng tháng: https://www.patreon.com/chi_blog_movie_reviews
Paypal: https://www.paypal.com/paypalme/nguyenminhchi2806
Bank – Người nhận: Nguyễn Minh Chí, NH TMCP SAI GON THUONG TIN CN TIEN GIANG, Số TK: 0601 4671 8526
Ví momo:
Top 120 Best review phim ý nghĩa trên Chí Blog
………………….
Note: nhớ share, like Fanpage Chí Blog (FB) và giới thiệu cho nhiều người về chi-blog.com để có thêm nhiều bài phân tích phim – sách hay.
