Gấp quyển truyện lại mà trong lòng chỉ có thốt lên ba từ “Quá tuyệt vời”. Mình luôn thích truyện có những câu thơ có thể khái quát đại khái nội dung của truyện, và của cuốn này chính là
Thân thể trao non sông, trái tim trao em
Tâm tư đôi bên hai ta thấu hiểu
Ôi, đây chắc chắn cũng chính là tâm tư của hàng trăm hàng ngàn chí sĩ yêu nước năm đó, hết lòng vì nước và vì một tình yêu khắc cốt ghi tâm. Nổi bật trong thời Dân quốc vô cùng loạn lạc ấy, giữa kinh thành, nổi lên một câu ba Phó, Phó Đồng Văn. Anh là một sự kết hợp của kiểu công tử cũ thời phong kiến, phong lưu, hào hoa phong nhã, văn thơ đầy mình; và một chàng trai tri thức thời đại mới, đi du học nước ngoài, có tư tưởng cởi mở, nắm trong tay thương nghiệp nhưng trong lòng vẫn đau đáu về số mệnh của đất nước. Anh từng trải, không phải con đường cứu nước nào cũng bằng phẳng, bao nhiêu hiệp định, bao nhiêu mạng người phải nằm xuống vì thái bình đất nước. Cho đến phút cuối, có lẽ anh cũng không chờ được đến khi Trung Hoa thống nhất, tất cả thuộc địa trở về tay đại lục.
Giai nhân bên cạnh anh không thiếu, đủ mọi tầng lớp, cấp độ nhưng người anh chọn yêu cả đời chắc chắn phải là một người xuất sắc, Thẩm Hề, Thẩm Uyển Ương. Cô xuất thân dòng họ thư hương, ba đời làm quan ở triều đại cũ, nhưng trong thời đất nước loạn lạc, nhà cô đều theo cách mạng. Đáng tiếc thay, vì phe thất thế, cả nhà cô trong một buổi tối đầu rơi thây vùi, chỉ còn một mình cô sống sót. Lưu lạc khắp nơi, lớn lên trong động thuốc phiện thấp kém nhất kinh thành Bắc Kinh, qua một vụ án, lại trở mình thành bà tư Phó, vợ của câu tư đã chết. Sau đó nhờ sự giúp đỡ của cậu ba, Phó Đồng Văn mà sang nước ngoài du học y, cùng cậu trở về cứu nước mà hai người nảy sinh tình cảm, cả đời không quên, không rời xa nhau.
Tình yêu của hai người, bỗng nhiên mình lại nhớ đến hai câu thơ trong bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh:
Dữ dội và dịu êm
Ồn ào và lặng lẽ
Họ yêu nhau rất nhẹ nhàng, bắt đầu từ một câu nói “Sau này đi theo anh ba, được không em“, chỉ vậy thôi. Họ có thể ở xa nhau về mặt địa lý, vì chút hiểu lầm (nhưng chủ yếu cũng vì anh ba muốn bảo vệ cô) mà cách xa nhau, nhưng “tâm tư đôi bên, hai ta thấu hiểu“. Mức độ tình cảm của hai người có thể gọi là tri kỷ, cả đời người chỉ cầu được gặp một lần thôi là đủ mãn nguyện.
Nhưng cũng không kém phần “dữ dội và ồn ào“, khi xoay quanh họ là mối thù gia tộc, là thời cuộc loạn lạc của đất nước. Cả nhà cô bị diệt vong chính là vì cha và anh cả của anh ba. Ngay trong giây phút tất cả bị phơi bày, anh ba đau, cô cũng đau, tưởng chừng như mọi thứ đã kết thúc. Nhưng may mắn thay, cô cũng là phần tử trí thức mới, mối thù gia tộc nằm lại với sự kết thúc của triều đại cũ. Khoảnh khắc cô nhớ lại người nhà của mình, nhớ lại lời anh hai căn dặn, Thẩm Hề khóc, người đọc cũng khóc theo. Gia đình Thẩm Hề nằm xuống cũng là đại diện cho hàng vạn những gia tộc yêu nước khác, vì thời thế mà phải hi sinh thân mình.
Là background “dữ dội” cho câu chuyện tình không thể không nói đến tình hình loạn lạc của Trung Hoa thời ấy. Những sự kiện lịch sử được tác giả tìm hiểu khá kĩ và đưa vào trong mạch truyện một cách khéo léo, việc kết thúc triều đại phong kiến, việc lập đảng mới, việc phiến quân cách mạng nổi dậy chiến thắng, việc Trung Hoa dành lại Sơn Đông từ tay Nhật Bản, etc, tất cả giúp cho người đọc có thể tìm hiểu cũng như đồng cảm hơn với niềm vui, nỗi xót thương của các nhân vật trong truyện.
Đoạn cuối của truyện, anh ba dùng một đoạn thơ tóm gọn lại chuyện tình yêu vượt muôn sóng gió, thậm chí đã bước đến cửa Quỷ Môn Quan của cả hai người họ, cũng là đoạn kết cho câu nói khi bắt đầu tình yêu của anh:
Vừa gặp đã thương, non mòn biển cạn
Duyên hồng dẫn lối, thân anh trao em
Sống chết bao lần, núi xanh không đổi
Non nước thái bình, nghĩa tình trăm năm
Giọng văn nhẹ nhàng, mềm mại như nước, trước giờ không thích đọc thơ vì thường xuyên không hiểu nhưng những bài thơ sử dụng trong bài, ý trên mặt chữ, tâm ý để trong tim; đọc một chút sẽ cảm nhận được hết tình cảm trong từng ý thơ. Bìa minh họa đẹp, đúng chủ đề, một tập là cô, một tập là anh, đứng hai bên bờ nhìn nhau. Nội dung xuất sắc, thể hiện đủ hỉ nộ ái ố của người dân cũng như những vị chí sĩ yêu nước trong thời đại ấy. Không phải yêu nước là chỉ có cầm súng là chiến trường; chiến đấu trên thương trường để mang về lợi ích cho đất nước, để tiền mình làm ra đến tay tiền tuyến cũng là một cuộc chiến cân não. Quá xuất sắc, 9,75/10.
Thêm một chuyện nữa, đọc bộ truyện này mà cứ nhớ đến tình hình của Việt Nam. Chắc chắn vào thời loạn lạc chống Pháp, chống Mỹ, chúng ta không thiếu những cậu thiếu gia tư tưởng mới, yêu nước, từ nước ngoài mang tiền về ủng hộ cách mạng. Nhưng tiếc thay, chúng ta lại chưa truyền tải được tinh thần của họ, truyện của mình, vẫn thường đặt chiến tranh bằng súng đạn lên đầu mà quên mất thành phần trí thức cũng là bộ phận nòng cốt cho chiến thắng oanh liệt. Nếu có một tác giả chắc tay, có tâm và người kiểm duyệt dễ thở, chắc là nhiều chuyện tình thời chiến sẽ ra đời hơn. Nhưng mà nhờ có bộ truyện này, mình là càng thấm bài thơ tình Sóng của Xuân Quỳnh hơn, ngày xưa học không cảm nhận nhiều lắm nhưng nay thì hiểu ý tình cảm giữa dòng thời chiến của bà rồi.
——————————————-
Trong cả truyện, ngoài ấn tượng với những cách thức mà anh ba chuyển tiền ra mặt trận để ủng hộ cuộc chiến bằng súng đạn, tôi còn ấn tượng sâu sắc với cuộc chiến chống thuốc phiện. Anh ba tuy ra vào chốn thanh lâu kỹ viện nhưng vẫn luôn giữ mình không sa ngã vào thứ ấy, và em trai anh ấy, cậu tư Phó Đồng Quyến cũng là một chí sĩ quyết liệt trong việc chống lại thuốc phiện. Họ cùng nhau ủng hộ những cuộc thanh trừng, tất công quyết liệt vào những động thuốc thấp kém. Nhưng đáng tiếc thay, cái chết của Đồng Quyến, cũng là đại diện cho tầng lớp ấy, chính là một đòn giáng tâm lý nặng nề vào anh ba, chứng tỏ rằng thuốc phiện tuy đã giảm, nhưng vẫn còn ở ngoài kia, giết chết hàng trăm hàng triệu còn người khác.
Trong cả bộ truyện, ngoài lòng yêu nước của anh ba, mình thích nhất chính là cách anh đối xử với phụ nữ. Anh ba ở ngoài, là người lạnh lùng, quyết đoán nhưng với phụ nữ, tất cả phụ nữ, anh quá hiểu họ. Anh hiểu tâm lý nên biết cách dùng lời nói để khen ngợi các cô thư nghệ một cách tế nhị nhất; anh như một gentleman kiểu Anh (chuyện, anh du học ở Anh mà LOL), luôn luôn nhường nhịn phụ nữ, ngay cả trong tình cảm. Anh đã giao hẹn với Thẩm Hề, bất cứ khi nào cô muốn dừng lại, anh đều tôn trọng, anh đã hứa không bao giờ to tiếng hay hung dữ với cô, suốt cả truyện, anh đều làm được. Cả truyện, anh chỉ duy nhất một lần nói câu “anh yêu em” với Thẩm Hề, còn lại anh đều biểu hiện qua hành động, nhưng mình vẫn ấn tượng nhất đoạn anh bị cha giam lỏng, bị bệnh nặng tưởng như sắp chết, Thẩm Hề vượt vạn dặm xa xôi đến tìm anh, anh nói “Em đừng khóc, tim anh ba sẽ không chịu nổi mất“. Ôi mẹ ơi, chính anh ba nói câu ấy em mới không chịu nổi đây này.
Tuy thích hình mẫu anh ba thật, nhưng nhân vật ấn tượng nhất với mình lại là bác sĩ Đàm Khánh Hạng. Anh là bác sĩ riêng, phụ tá, trợ lý kiêm nhiệm quản gia của tam thiếu gia họ Phó. Ban đầu, lúc mới tiếp xúc, cứ nghĩ anh là một người nghiêm túc khó gần nhưng khi đã tiếp xúc nhiều và gần gũi hơn, anh là một người vui tính, hay nói đùa, hay càm ràm nhiều lời nhưng cũng rất phong lưu, hay tìm cho mình những cô bạn gái không tên không tuổi, cứ đến rồi đi. Anh xuất thân không cao quý bằng cậu ba, cậu tư; anh ôm một mối tình si với cô gái chốn thanh lâu không cùng chí hướng. Anh đi theo cậu ba, đầu tiên là vì cậu tư, sau này vì anh cảm phục và muốn đi trên con đường Phó Đồng Văn đi, đem tri thức và sức lực đi giúp đất nước. Đáng tiếc là đến cuối truyện, tác giả vẫn không cho một hồng nhan nào đến làm bạn đồng hành cùng anh cả. Nói tóm lại, anh là nhận vật hội đủ yếu tố làm một nam phụ dễ thương khiến người gặp người thích.
Bên cạnh bác sĩ Đàm, mình còn ấn tượng với cô gái thanh lâu anh ta yêu, Tiểu Tô Tam – Tô Khánh. Không phải ai trong thời đại đó cũng sẵn sàng hi sinh người yêu, chồng mình cho đất nước. Họ không ích kỷ, chỉ là chí hướng khác nhau. Tô Khánh như mọi phụ nữ khác, chỉ mong tìm cho mình một người chồng, có một gia đình bình thường, êm ấm sống một đời. Cô ấy, có suy nghĩ khá giống mình nếu mình có vô tình ở thời điểm đó (chắc vậy).
——————————————-
À tiện thể thì nói thêm, mình luôn luôn dành một tình cảm đặc biệt cho thời Dân quốc của Trung Hoa. Không hiểu nữa, nhưng từ nhỏ đến giờ vẫn mê hình ảnh những quý cô tóc xoăn, mặc sườn xám, uyển chuyển, thướt tha; những quý ông mặc âu phục, và cả những người lính mặc trang phục kiểu Tôn Trung Sơn năm đó nữa. Đó giờ cũng tìm đọc những bộ truyện lấy bối cảnh thời này, nhưng cũng chưa thỏa mãn được lắm. một là ít, hai là truyện ngắn vãi, chưa kịp cảm nhận hết không khí thời gian đó thì hết cmnr, nên bộ truyện, đến rất đúng lúc.
Để đọc được bộ truyện này là cả một quá trình gian nan. Ban đầu là đọc online, đọc đến chương 15 thì ngừng, lục tung cả cái internet này lên cũng toàn link đặt sách chứ không có link đọc online hay ebook. Sau đó lại đọc cả chục cái review chỉ để chắc chắn khi vung tiền ra mua, sẽ có được một bộ truyện (trước giờ chỉ nhắm mắt pre order sách của bác Nguyễn Nhật Ánh và một số cuốn sách tâm lý dễ hiểu thôi) và may mắn rằng, đó là một quyết định đúng.
