BAN TỔ CHỨC TRUNG ƯƠNG –
ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM –
Số: 09-HD/BTCTW
Ngày 02 tháng 3 năm 2012
HƯỚNG DẪN
VỀ NỘI DUNG SINH HOẠT CHI BỘ
Thực hiện Chỉ thị số 10-CT/TW ngày 30-3-2007 của Ban Bí thư Trung ương Đảng (khóa X) về “Nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ”; Chỉ thị số 03-CT/TW ngày 14-5-2011 của Bộ Chính trị và Kế hoạch số 03-KH/TW ngày 01-7-2011 của Ban Bí thư về “Tiếp tục đẩy mạnh việc học tập tư tưởng và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, Ban Tổ chức Trung ương hướng dẫn nội dung sinh hoạt chi bộ như sau:
A. MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU
1. Làm cho các cấp ủy, tổ chức đảng và đảng viên nhận thức sâu sắc về vai trò, vị trí quan trọng của tổ chức cơ sở đảng và của chi bộ; ý nghĩa quan trọng của việc nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ đối với việc nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng và chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XI của Đảng;
2. Các chi bộ trong tất cả các loại hình tổ chức cơ sở đảng phải thực hiện nghiêm túc chế độ sinh hoạt định kỳ theo quy định của Điều lệ Đảng. Việc đổi mới nội dung, hình thức và nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ phải gắn với đẩy mạnh thực hiện việc học tập tư tưởng và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh; làm cho mọi đảng viên nâng cao nhận thức, tự giác chấp hành các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; thực hiện tốt nghị quyết của chi bộ và của cấp ủy cấp trên; bảo đảm tính lãnh đạo, tính giáo dục và tính chiến đấu để chi bộ thực sự là nơi lãnh đạo, quản lý, giáo dục, rèn luyện và bồi dưỡng cán bộ, đảng viên;
3. Thông qua sinh hoạt chi bộ làm cho mọi đảng viên nâng cao ý thức trách nhiệm, tích cực học tập, tu dưỡng, rèn luyện, thực hiện tốt nhiệm vụ của người đảng viên do Điều lệ Đảng quy định và các nhiệm vụ được chi bộ phân công; nâng cao ý thức tổ chức, kỷ luật, tinh thần tự phê bình và phê bình; tăng cường đoàn kết, thống nhất và tình thương yêu đồng chí trong chi bộ; cấp ủy nắm chắc tình hình tư tưởng, phẩm chất đạo đức, lối sống của đảng viên; có biện pháp cụ thể để xây dựng đội ngũ đảng viên và xây dựng chi bộ trong sạch vững mạnh.
B. NỘI DUNG VÀ CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH
I. NỘI DUNG CHUNG ĐỐI VỚI CÁC LOẠI HÌNH CHI BỘ
1. Nội dung sinh hoạt hàng tháng
Chi bộ tập trung thảo luận, giải quyết những vấn đề cụ thể, thiết thực theo chức năng, nhiệm vụ của chi bộ. Trình tự và nội dung như sau:
a) Công tác chuẩn bị của chi ủy
– Căn cứ chức năng, nhiệm vụ của chi bộ và sự chỉ đạo của cấp ủy cấp trên, đồng chí bí thư chi bộ (hoặc đồng chí chi ủy viên được phân công) dự kiến nội dung, chương trình, thời gian sinh hoạt đưa ra họp chi ủy;
– Chi ủy thảo luận, thống nhất đánh giá tình hình thực hiện nhiệm vụ tháng trước, đề ra nhiệm vụ tháng tới; phân công chuẩn bị các nội dung, quyết định thời gian họp chi bộ và lựa chọn hình thức sinh hoạt phù hợp (sinh hoạt nhiều nội dung hay một số nội dung hoặc sinh hoạt chuyên đề);
– Chi ủy thông báo cho đảng viên biết nội dung, thời gian, địa điểm sinh hoạt chi bộ (nếu chưa quy định ngày họp định kỳ hàng tháng).
b) Sinh hoạt chi bộ
* Phần mở đầu
– Chi bộ thực hiện việc thu nộp đảng phí hàng tháng của đảng viên;
– Đồng chí bí thư chi bộ (hoặc đồng chí chi ủy viên được phân công chủ trì) tiến hành các nội dung sau:
+ Thông báo tình hình đảng viên của chi bộ (chính thức, dự bị); số đảng viên được miễn sinh hoạt, công tác; số đảng viên có mặt dự họp; số đảng viên vắng mặt và lý do vắng;
+ Thông qua chương trình, nội dung sinh hoạt chi bộ và những vấn đề trọng tâm cần tập trung thảo luận;
+ Cử thư ký cuộc họp (chú ý chọn đồng chí có năng lực và kinh nghiệm tổng hợp để ghi chép đầy đủ, trung thực, chính xác ý kiến phát biểu của đảng viên, kết luận của đồng chí chủ trì hoặc nghị quyết của chi bộ).
* Phần nội dung
– Thông tin tình hình thời sự nổi bật trong nước, quốc tế và của địa phương, cơ quan, đơn vị; phổ biến, quán triệt những chủ trương, chính sách mới của Đảng, Nhà nước và sự chỉ đạo của cấp ủy cấp trên (nội dung thông tin cần chọn lọc phù hợp, thiết thực). Nhận xét tình hình tư tưởng của đảng viên, quần chúng thuộc phạm vi lãnh đạo của chi bộ; những vấn đề tư tưởng chi bộ cần quan tâm;
– Đánh giá tình hình thực hiện nhiệm vụ của chi bộ tháng trước (nêu rõ những việc làm được, chưa làm được, nguyên nhân); tình hình đảng viên thực hiện chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và của Nhà nước, nghị quyết, chỉ thị của cấp ủy cấp trên và nhiệm vụ được chi bộ phân công;
– Đánh giá việc học tập tư tưởng và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh của đảng viên, quần chúng thuộc phạm vi lãnh đạo của chi bộ; biểu dương những đảng viên tiền phong gương mẫu, có việc làm cụ thể, thiết thực về học tập tư tưởng và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh; đồng thời, giáo dục, giúp đỡ những đảng viên có sai phạm (nếu có);
– Thông báo ý kiến của đảng viên, quần chúng về sự lãnh đạo của chi bộ và vai trò tiền phong gương mẫu của đảng viên (nếu có) để chi bộ có biện pháp phát huy ưu điểm, khắc phục khuyết điểm, kịp thời ngăn chặn, đấu tranh với những biểu hiện quan liêu, tham nhũng, lãng phí, tiêu cực;
– Đề ra một số nhiệm vụ cụ thể, thiết thực, bức xúc trước mắt để thực hiện trong tháng tới theo chức năng, nhiệm vụ của chi bộ và sự chỉ đạo của cấp ủy cấp trên; đồng thời, phân công nhiệm vụ cụ thể cho đảng viên thực hiện;
– Chi bộ thảo luận, tham gia đóng góp ý kiến về các nội đung trên. Trong quá trình thảo luận, đồng chí chủ trì cần phát huy dân chủ, lắng nghe ý kiến của đảng viên và gợi ý những nội dung quan trọng để đảng viên tham gia thảo luận, thể hiện chính kiến của mình. Khi có những vấn đề cần biểu quyết mà đang có ý kiến khác nhau, chi bộ cần trao đổi kỹ trước khi biểu quyết.
* Phần kết thúc
– Đồng chí chủ trì tóm tắt ý kiến phát biểu của đảng viên và kết luận những vấn đề lớn, quan trọng mà chi bộ đã thảo luận, thống nhất;
– Chi bộ biểu quyết thông qua kết luận (nghị quyết) của chi bộ. Đồng chí thư ký ghi rõ số đảng viên đồng ý, không đồng ý và số có ý kiến khác;
– Đồng chí chủ trì và thư ký ký vào biên bản cuộc họp. Sổ ghi biên bản họp chi bộ phải được quản lý và lưu trữ theo quy định.
2. Nội dung sinh hoạt chuyên đề
Ngoài các buổi sinh hoạt với nội dung nêu trên, ít nhất mỗi quý một lần, chi bộ chọn một trong những vấn đề sau để sinh hoạt chuyên đề:
– Các chuyên đề về học tập tư tưởng và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh theo hướng dẫn của Trung ương và cấp ủy cấp trên;
– Giải pháp xây dựng đảng bộ, chi bộ trong sạch, vững mạnh hoặc củng cố, khắc phục cơ sở yếu kém;
– Các giải pháp xây dựng nông thôn mới ;
– Việc xây dựng thôn (ấp, bản, làng…), khu phố (khu dân cư…) văn hóa; biện pháp giúp đỡ đảng viên nghèo, có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn;
– Việc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực và các tệ nạn xã hội ở địa phương, cơ quan, đơn vị;
– Công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ và tạo nguồn phát triển đảng viên;
– Công tác quản lý và phân công công tác cho đảng viên;
– Biện pháp nâng cao chất lượng nghiên cứu, tham mưu và quy trình xây dựng một đề án, đề tài có chất lượng;
– Phương pháp tự nghiên cứu, học tập để không ngừng nâng cao trình độ kiến thức cho cán bộ, đảng viên v.v.
II. NỘI DUNG CỤ THỂ ĐỐI VỚI MỘT SỐ LOẠI HÌNH CHI BỘ
Ngoài những nội dung thực hiện chung đối với các loại hình chi bộ tại Mục I nêu trên, các chi bộ căn cứ chức năng, nhiệm vụ và tình hình, đặc điểm của chi bộ mình mà đi sâu vào một số nội dung cụ thể sau:
1. Đối với chi bộ địa bàn dân cư thôn (xóm, ấp, bản, tổ dân phố…)
– Sự lãnh đạo của chi bộ và vai trò, trách nhiệm của đảng viên trong việc thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế, xây dựng nông thôn mới. Việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế và áp dụng các tiến bộ khoa học – công nghệ vào sản xuất; thực hiện nghĩa vụ đối với Nhà nước; công tác xóa đói, giảm nghèo và các hoạt động nhân đạo, từ thiện; thực hiện chính sách đối với người có công và nhiệm vụ phát triển văn hóa – xã hội, nâng cao đời sống của nhân dân…;
– Việc thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở và cuộc vận động xây dựng thôn (làng, ấp, bản…), tổ dân phố (khu phố, khu dân cư…) văn hóa;
– Việc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí; công tác quản lý, sử dụng đất đai và quản lý xây dựng đô thị; bảo đảm vệ sinh môi trường, an toàn giao thông, đấu tranh phòng, chống các tệ nạn xã hội trên địa bàn;
– Việc bồi dưỡng, giúp đỡ quần chúng, tạo nguồn phát triển đảng viên ở khu dân cư và việc quản lý đảng viên đi làm ăn xa…
2. Đối với chi bộ cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp
– Sự lãnh đạo của chi bộ và tinh thần chủ động, sáng tạo, ý thức trách nhiệm của đảng viên trong việc thực hiện nhiệm vụ chính trị, công tác chuyên môn của cơ quan, đơn vị và chức trách, nhiệm vụ được giao;
– Việc xây dựng và thực hiện các quy định, quy chế, nội quy của cơ quan, đơn vị; tiến độ và chất lượng thực hiện các nhiệm vụ được giao (nghiên cứu, tham mưu; giảng dạy, học tập; khám chữa bệnh; thực hiện các đề tài, đề án nghiên cứu khoa học…);
– Việc phòng, chống quan liêu, tham nhũng, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, tiêu cực (trong thực hiện nhiệm vụ của công chức, viên chức; trong giảng dạy, học tập, nghiên cứu khoa học; trong khám, chữa bệnh…);
– Việc thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở và Quy định của Bộ Chính trị về đảng viên đang công tác thường xuyên giữ mối liên hệ với đảng ủy, chi ủy cơ sở và gương mẫu thực hiện nghĩa vụ công dân nơi cư trú;
– Công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ; việc tự nghiên cứu, học tập nâng cao trình độ, kiến thức của cán bộ, đảng viên; công tác phát triển đảng viên…
3. Đối với chi bộ doanh nghiệp Nhà nước
Sự lãnh đạo của chi bộ và trách nhiệm của đảng viên trong việc xây dựng, thực hiện nhiệm vụ sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp; việc thực hiện chủ trương cổ phần hóa doanh nghiệp Nhà nước của Đảng, Nhà nước;
– Tình hình tổ chức, hoạt động của các đoàn thể quần chúng và đời sống, việc làm của người lao động;
– Việc xây dựng và thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở; việc tham gia các hoạt động xã hội, từ thiện, nhân đạo của doanh nghiệp;
– Việc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí trong doanh nghiệp; Việc thực hiện Quy định của Bộ Chính trị về đảng viên đang công tác thường xuyên giữ mỗi liên hệ với đảng ủy, chi ủy cơ sở và gương mẫu thực hiện nghĩa vụ công dân nơi cư trú;
– Việc học tập nâng cao trình độ, kiến thức, tay nghề của cán bộ, đảng viên, người lao động.
4. Đối với chi bộ trong doanh nghiệp liên doanh với nước ngoài
– Vai trò, trách nhiệm của chi bộ và đảng viên trong việc tham gia xây dựng, thực hiện nhiệm vụ sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp;
– Việc xây dụng và thực hiện nội quy, quy chế, quy định, điều lệ của doanh nghiệp; việc thực hiện các hợp đồng lao động, thỏa ước lao động tập thể…;
– Tình hình đời sống, việc làm của người lao động; mối quan hệ giữa người lao động và người sử dụng lao động, giữa người Việt Nam và người nước ngoài trong doanh nghiệp;
– Công tác xây dựng, củng cố và phát triển các đoàn thể quần chúng trong doanh nghiệp; công tác bồi dưỡng, giúp đỡ, tạo nguồn phát triển đảng viên…
5. Đối với chi bộ trong doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài
– Vai trò của chi bộ và trách nhiệm của đảng viên trong việc tham gia xây dựng, thực hiện nhiệm vụ sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp;
– Việc chấp hành chủ trương, đường lối, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và thực hiện nội quy, quy chế, quy định, điều lệ của doanh nghiệp;
– Tình hình đời sống, việc làm của người lao động; việc thực hiện các hợp đồng lao động, thỏa ước lao động tập thể; mối quan hệ giữa người lao động và người sử dụng lao động, giữa người Việt Nam với người nước ngoài (nếu có);
– Việc tuyên truyền, vận động xây dựng, củng cố, phát triển tổ chức đảng và các đoàn thể quần chúng trong doanh nghiệp; công tác bồi dưỡng, giúp đỡ, tạo nguồn phát triển đảng viên.
6. Đối với chi bộ trong lực lượng vũ trang (Quân đội, Công an)
Chi ủy, chi bộ căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ chính trị của từng loại hình chi bộ để xác định nội dung sinh hoạt cho phù hợp. Chú ý một số nội dung sau:
– Sự lãnh đạo của chi bộ trong việc bồi dưỡng, giáo dục, phát huy truyền thống tốt đẹp của lực lượng vũ trang nhân dân; xây dựng chi bộ trong sạch, vững mạnh gắn với xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện;
– Quán triệt cho đảng viên, cán bộ, chiến sĩ nắm vững nhiệm vụ chính trị của đơn vị, thực hiện nghiêm các nghị quyết, chỉ thị, mệnh lệnh của cấp trên;
– Việc thực hiện điều lệnh, điều lệ và ý thức tổ chức, chấp hành kỷ cương, kỷ luật của quân đội, công an; xây dựng nền nếp chính quy, hiện đại sẵn sàng chiến đấu và phục vụ chiến đấu, hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ được giao.
C. TỔ CHỨC THỰC HIỆN
Các tỉnh ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Trung ương căn cứ Hướng dẫn này và tình hình, đặc điểm cụ thể của đảng bộ, chỉ đạo, hướng dẫn việc cụ thể hóa nội dung, hình thức sinh hoạt cho phù hợp với từng loại hình chi bộ trong các loại hình tổ chức cơ sở đảng thuộc đảng bộ;
Các cấp ủy cấp trên của chi bộ tăng cường công tác chỉ đạo, kiểm tra, hướng dẫn và đôn đốc việc thực hiện; coi trọng việc sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm để phát huy ưu điểm, không ngừng đổi mới nội dung, hình thức, nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ; kịp thời biểu dương, phổ biến và nhân rộng kinh nghiệm của những nơi làm tốt, phê bình những nơi có sai sót, lệch lạc và thông báo trong toàn đảng bộ.
Hướng dẫn này thay thế Hướng dẫn số 05-HD/BTCTW ngày 25 tháng 5 năm 2007 và các văn bản khác của Ban Tổ chức Trung ương có liên quan đến nội dung sinh hoạt chi bộ.
Trong quá trình thực hiện, nếu có vấn đê gì vướng mắc, các cấp ủy đảng kịp thời phản ảnh về Ban Tổ chức Trung ương.
Hướng dẫn này được phổ biến đến các chi bộ để thực hiện.
TRƯỞNG BAN Tô Huy Rứa
