Tổng quan về cổ phiếu và trái phiếu
Trước khi đi vào chi tiết so sánh giữa cổ phiếu và trái phiếu, chúng ta hãy tìm hiểu về cả hai loại chứng khoán này và khái niệm căn bản của chúng.
Cổ phiếu
Cổ phiếu là một loại chứng khoán biểu thị quyền sở hữu của một nhà đầu tư trong một công ty cụ thể. Khi bạn mua cổ phiếu, bạn đang mua quyền sở hữu một phần công ty đó. Người mua cổ phiếu được gọi là cổ đông và có quyền được tham gia vào các quyết định quan trọng của công ty thông qua việc bỏ phiếu tại các cuộc họp cổ đông.
Trái phiếu
Trái phiếu, trái lại, là một loại chứng khoán biểu thị một khoản nợ mà công ty hoặc chính phủ phát hành. Khi bạn mua trái phiếu, bạn đang cho vay tiền cho công ty và trở thành một chủ nợ của công ty đó. Trong thời gian trái phiếu đáo hạn, bạn sẽ nhận lại số tiền gốc đã cho vay cùng với lãi suất đã được thoả thuận trước. Theo cách này, trái phiếu là một hình thức đầu tư có tính bảo đảm hơn so với cổ phiếu.
So sánh về mục tiêu
Mục tiêu chính của việc phát hành cổ phiếu và trái phiếu là khác nhau. Dưới đây là sự khác biệt giữa cổ phiếu và trái phiếu về mục tiêu của việc phát hành chúng:
Mục tiêu của cổ phiếu
Cổ phiếu được phát hành để huy động vốn và chia sẻ quyền sở hữu của công ty với nhà đầu tư. Khi một công ty cần tăng vốn để đầu tư vào việc mở rộng hoặc phát triển mới, họ có thể quyết định phát hành thêm cổ phiếu. Những người mua cổ phiếu mới sẽ trở thành cổ đông của công ty và có quyền tham gia vào những quyết định quan trọng của công ty thông qua việc bỏ phiếu.
Mục tiêu của việc phát hành cổ phiếu trong trường hợp này là thu hút sự quan tâm của nhà đầu tư và huy động được số tiền cần thiết để đầu tư vào công ty.
Mục tiêu của trái phiếu
Trái phiếu được phát hành để huy động vốn từ nhà đầu tư bằng cách tạo ra một khoản vay với mức lãi suất đã được thoả thuận trước. Khi một công ty cần một khoản vay để đầu tư hoặc trả nợ, họ có thể quyết định phát hành trái phiếu. Những người mua trái phiếu sẽ trở thành chủ nợ của công ty và được tận hưởng lợi ích từ việc nhận lãi suất hàng năm.
Mục tiêu của việc phát hành trái phiếu trong trường hợp này là tìm nguồn vốn bên ngoài để hỗ trợ công ty trong việc đầu tư hoặc trả nợ.
So sánh về cách thức phát hành
Cổ phiếu và trái phiếu cũng khác nhau về cách thức phát hành. Dưới đây là sự khác biệt giữa cổ phiếu và trái phiếu về cách thức phát hành:
Cách thức phát hành cổ phiếu
Cổ phiếu được phát hành thông qua quá trình gọi là IPO (Initial Public Offering – Đợt phát hành công khai ban đầu). Trong quy trình này, công ty chào bán cổ phiếu của mình cho công chúng thông qua một sàn giao dịch chứng khoán. IPO thường là bước quan trọng trong quá trình phát triển của một công ty từ một doanh nghiệp tư nhân thành một công ty niêm yết công khai.
Mục tiêu của việc phát hành cổ phiếu thông qua IPO là huy động số tiền cần thiết từ công chúng và mở rộng cơ hội đầu tư cho nhà đầu tư.
Cách thức phát hành trái phiếu
Trái phiếu thường được phát hành thông qua đợt phát hành riêng lẻ hoặc thông qua thị trường mở. Điều này có nghĩa là công ty không cần chào bán trái phiếu cho công chúng mà có thể chào mua trực tiếp từ các nhà đầu tư hoặc bán trái phiếu như một sản phẩm tài chính trên thị trường tài chính.
Mục tiêu của việc phát hành trái phiếu thông qua đợt phát hành riêng lẻ hoặc thông qua thị trường mở là tìm đối tác hoặc nhà đầu tư chủ chốt để huy động số tiền cần thiết.
So sánh về quyền lợi của người sở hữu
Cổ phiếu và trái phiếu cũng khác nhau về tư cách chủ sở hữu và quyền lợi của người sở hữu. Dưới đây là sự khác biệt giữa cổ phiếu và trái phiếu về quyền lợi của người sở hữu:
Quyền lợi của người sở hữu cổ phiếu
Cổ phiếu cho phép người sở hữu tham gia vào quyết định quan trọng của công ty thông qua việc bỏ phiếu tại các cuộc họp cổ đông. Cổ phiếu cũng cho phép người sở hữu chia sẻ lợi nhuận của công ty thông qua việc nhận cổ tức.
Mục tiêu của người sở hữu cổ phiếu là tham gia vào việc quản trị của công ty và hưởng lợi từ lợi nhuận của công ty thông qua nhận cổ tức.
Quyền lợi của người sở hữu trái phiếu
Trái phiếu không cho phép người sở hữu tham gia vào quyết định quan trọng của công ty. Ngược lại, người sở hữu trái phiếu chỉ nhận lợi tức từ lãi suất hàng năm và được trả lại số tiền gốc ban đầu khi trái phiếu đáo hạn.
Mục tiêu của người sở hữu trái phiếu là nhận lợi ích từ việc nhận lãi suất hàng năm và đảm bảo việc trả lại số tiền gốc ban đầu khi trái phiếu đáo hạn.
Kết luận
Trên đây là một tóm tắt về sự khác biệt giữa cổ phiếu và trái phiếu từ mục tiêu phát hành, cách thức phát hành và quyền lợi của người sở hữu. Việc hiểu rõ sự khác biệt giữa cổ phiếu và trái phiếu là rất quan trọng để nhà đầu tư có thể lựa chọn phù hợp với mục tiêu và nhu cầu đầu tư của mình. Cổ phiếu và trái phiếu đều là những công cụ quan trọng để huy động vốn cho công ty và có những đặc điểm riêng biệt phù hợp với từng loại đầu tư.