Ở nước ta, có rất nhiều ngôn ngữ địa phương được sử dụng ở một số vùng. Từ “Rứa” là từ được rất nhiều bạn ở miền trung sử dụng. Tuy nhiên đối với các bạn ở vùng khác không được tiếp xúc sẽ không biết rứa là gì? Vậy nên hôm nay chúng tôi sẽ chia sẻ cho các bạn về nguồn gốc, ý nghĩa và cách sử dụng của từ này.
Rứa là gì?
Rứa là một từ ngữ địa phương được sử dụng ở các vùng miền trung và bắc trung bộ như: Huế, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng trị, Quảng Nam,…. Từ “rứa” được hiểu với nghĩa là “thế”. Thường thì từ này được đặt ở cuối câu để làm câu hỏi hoặc một số khác nằm ở vị trí khác trong câu với nghĩa khác.
Ví dụ:
- Răng rứa? là “Sao thế?”
- Mi đi mô rứa? là “Mày đi đâu đấy?”
- Rứa hôm nay bác đi mô? là “Thế hôm nay bác đi đâu?”
Nguồn gốc của từ rứa
Từ “rứa” có nguồn gốc là từ các tỉnh ở miền trung như: Huế, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Ngãi,…. Hầu hết từ này chỉ được dùng khi nói chuyện với những người cùng địa phương thôi. Khi giao tiếp với bên ngoài, họ sẽ dùng các từ ngữ phổ thông để đối phương có thể hiểu được những gì mình nói và trao đổi.
Sử dụng từ rứa trong giao tiếp như nào?
Nếu như những người ở khu vực miền Bắc hoặc miền Nam thấy rất lạ khi nghe các từ như “mô, tê, răng, rứa” thì người miền Trung lại dùng nó để giao tiếp trong cuộc sống hằng ngày. Từ “rứa” được sử dụng phổ biến nhất là ở những vùng dân cư địa phương không có khu du lịch.
Nếu các bạn đến Huế, Nghệ An hoặc Hà Tĩnh mà được các cụ, các bác nói chuyện cùng và hỏi “Cháu ở mô rứa” thì có nghĩa là “Cháu ở đâu thế?” hoặc “Cháu ở đâu vậy?”. Đây chỉ là những câu hỏi rất bình thường, các bạn chỉ cần áp dụng thay đổi đổi từ “rứa” = “thế” = “vậy” và từ “mô” = “đâu” là được.
Ngoài việc tìm hiểu thêm về nghĩa của từ “rứa” thì các bạn cần phải hiểu được những người dân ở đây đang muốn nói gì hơn. Các bạn cần phải tìm hiểu thêm một số từ ngữ địa phương liên quan khác trước khi đến các tỉnh miền Trung. Vì trong một câu giao tiếp thì sẽ có thêm các từ địa phương khác với từ “rứa” nữa, chẳng hạn như: “răng, tê, mô, chi,…”.
Từ “răng” thường hay được được sử dụng cùng với từ rứa. Ví dụ như “răng rứa?” có nghĩa là “sao thế?” hoặc “sao vậy?”. Vậy nên các bạn có thể hiểu từ “răng” nghĩa là từ “sao”.
Từ “mô” cũng thường hay được thấy trong các câu giao tiếp có từ rứa. Cụ thể như các cụm từ thường hay gặp như: “mô răng rứa” có nghĩa là “đâu sao thế?”. Từ “mô” có nghĩa là “đâu”, là từ thường được dùng để hỏi về địa chỉ, nơi chốn,….
Từ “chi” được sử dụng khá giống với từ “răng” và đều có nghĩa là “sao” hoặc “gì”. Với các câu hỏi, câu giao tiếp thường hay gặp như: “Chi mà đẹp rứa?” có nghĩa là “Sao mà đẹp vậy?”; “Có chi mô mà, đừng ngại” có nghĩa là “Có gì đâu mà, đừng ngại”.
Từ “tê” cũng là một từ ngữ được sử dụng để chỉ địa điểm, chỉ hướng đi . Chữ “tê” có nghĩa là “kia”. Ví dụ như câu: “nó ở bên tê tề” có nghĩa là “nó ở bên kia kìa”.
Khi các bạn hiểu được nghĩa của những từ địa phương này thì việc giao tiếp với những người dân ở miền Trung sẽ dễ hơn rất nhiều. Khi nghe quen thì các bạn sẽ tập được thói quen nói theo phản xạ và không cần phải ngắt nghỉ lâu để thay từ trong lúc nói chuyện nữa.
Ý nghĩa của các cụm từ có liên quan đến từ “rứa”
Sau khi đã đọc những thông tin ở bên trên, chắc rằng các bạn đã hiểu được rứa là gì rồi đúng không nào? Tiếp theo chúng ta hãy cùng nhau tìm hiểu thêm về các câu hay sử dụng từ rứa ở dưới đây.
Gan rứa là gì?
Khi giao tiếp với người ngoài, người miền Trung thường hay dùng tiếng phổ thông. Tuy nhiên nhiều khi bất chợt chúng ta vẫn nghe được những câu mà họ hay dùng.
Ví dụ như “Gan rứa”. Trong đó:
- Gan là sự gan dạ, dũng cảm,… chỉ những người có tính cách mạnh mẽ.
- Rứa” thì có nghĩa là “thế”, “vậy”.
=> “Gan rứa” có nghĩa là “Dũng cảm vậy?”, “Gan dạ vậy?” hoặc là “Lì vậy?”
Khi các bạn nghe được câu “Sao mi gan rứa? Thì có nghĩa là người nói đang nói “Sao mày gan dạ vậy?”.
Mần răng lại rứa nghĩa là gì?
Cụm từ “mần răng lại rứa” là một câu hỏi dùng các từ địa phương ghép lại. Vậy nên nhiều người nghe sẽ rất khó hiểu. Cụm từ này có thể được hiểu với các nghĩa như sau: Làm sao lại thế? Bị làm sao vậy? Tại sao lại vây?
Khi các bạn nghe được câu “Mần răng mà mi lại không chịu học rứa con hè?” thì các bạn có thể hiểu câu đấy có nghĩa là: “Tại sao mà con lại không chịu học hành vậy?”
Chắc rứa có nghĩa là gì?
Chắc rứa là một từ khá ngắn nên nghĩa của nó cũng khá là đơn giản. Đây là một câu được dùng để trả lời, mang ý nghĩa khẳng định một vấn đề gì đó mà mình đang nói hoặc đang được thảo luận. Các bạn có thể hiểu cụm từ chắc rứa có nghĩa là: Chắc là vậy, có lẽ là thế hoặc đúng vậy.
Kinh rứa nghĩa là gì?
Cụm từ “kinh rứa” là một câu cảm thán, bày tỏ sự ngạc nhiên được thốt lên. “Kinh” ở đây được hiểu là “ghê”, “ghê gớm” hoặc “đáng sợ”. Ở mỗi hoàn cảnh khác nhau đều có thể hiểu theo một mức độ khác nhau như: ghê vậy/ghê thế, ghê gớm vậy, đáng sợ thế,
Ví dụ như: Khi đang ngồi trong rạp để xem phim kinh dị, một người đã thốt lên rằng “Thằng nớ nhìn kinh rứa!” có nghĩa là “thằng kia nhìn đáng sợ thế!”
Bên trên là những thông tin chúng tôi chia sẻ cho các bạn về nguồn gốc và ý nghĩa của từ “rứa”. Hy vọng bài viết sẽ giúp các bạn hiểu được rứa là gì và sử dụng trôi chảy được khi đến miền Trung.
