Chơng I: Các vấn đề về quản trị1. Khái niệm về quản trị Quản trị là thuật ngữ có nhiều cách định nghĩa khác nhau tuỳ từng tác giả nghiên cứu.Chẳng hạn, James H.Donnelly, James L.Gibson trong giáo trình Quản trị học căn bản đã cho rằng Quản trị là một quá trình do một hoặc nhiều ngời thực hiện, nhằm phối hợpnhững hoạt động của những ngời khác để đạt đựơc những kết quả mà một ngời hành động riêng rẽ không thể nào đạt đợc.Lý thuyết hành vi lại định nghĩa Quản trị là hoàn thành công việc thông qua con ng- ời.Có ngời lại cho quản trị là quá trình lập kế hoạch, tổ chức, lãnh đạo, kiểm tra các nguồn lực và hoạt động của tổ chức nhằm đạt đợc mục đích của tổ chức với kết quả vàhiệu quả cao trong điều kiện môi trờng luôn biến động.1Nói một cách tổng quát, quản trị là hoạt động cần thiết phải thực hiện khi con ngời kết hợp với nhau trong các tổ chức nhằm đạt đợc những mục tiêu chung.
2. Vai trò và ý nghĩa của hoạt động quản trị
Để tồn tại và phát triển con ngời không thể hành động riêng lẻ mà cần phối hợp những nỗ lực cá nhân hớng tới những mục tiêu chung. Chính vì vậy mà từ hàng ngàn năm trớcđây đã có những nỗ lực có tổ chức dới sự trông coi của những ngời hoạch định, tổ chức, điều khiển và giám sát để chúng ta có đợc những công trình vĩ đại cho đến ngày nay nhVạn lý trờng thành, Kim tự tháp…Nghĩa là hoạt động quản trị đã xuất hiện rất lâu trớc khi nó chính thức trở thành một môn khoa học.Quản trị giúp cho các thành viên của nó thấy rõ mục tiêu và hớng đi của mình, giúp tổ chức thực hiện đợc sứ mệnh của mình. Đây là yếu tố quan träng nhÊt ®èi víi mäi con ngêitrong tỉ chøc. Cø thử tởng tợng xem nếu một doanh nghiệp có hàng chục ngàn công nhân, có trụ sở và chi nhánh ở nhiều nớc khác nhau, nếu không có các hoạt động quản trị thì làmsao các công nhân viên có thể hớng tới mục tiêu của tổ chức, lúc đó tổ chức nh một đội quân ô hợp, và sớm muộn sẽ đi đến phá sản.Quản trị giúp cho tổ chức đối phó đợc với các cơ hội và thách thøc tõ m«i trêng.Trong thùc tÕ kh«ng cã mét tỉ chức nào mà lại hoạt động mà không có môi trờng. Quản trị tốt1Giáo trình khoa học quản lý, tập 1-Khoa khoa học quản lý- Đại học Kinh tế quốc dânCác phẩm chất cần thiết của nhà quản trị giỏi4giúp cho tổ chức thích nghi đợc với môi trờng, nắm bắt tốt hơn các cơ hội và giảm bớt các tiêu cực do môi trờng đem lại.Chính vì các vai trò hết sức to lớn của hoạt động quản trị mà đã có rất nhiều nhà khoa học đã nghiên cứu về nó và đã biến nó trở thành một môn khoa học thực thụ. Có thể nóimột cách chắc chắn rằng quản trị học có vai trò to lớn trong những sự thay đổi và phát triển cực kỳ nhanh chóng của thế giới hiện đại ngày nay và nớc Mỹ có thể tự hào rằng mộttrong những đóng góp quý báu của họ cho nền văn hoá nhân loại chính là nền khoa học quản trị hiện đại.3. Quản trị là một khoa học, một nghệ thuật, một nghề 3.1. Quản trị là một khoa họcTính khoa học của quản trị tổ chức trớc hết đòi hỏi các nhà quản trị phải nắm vững những quy luật liên quan đến quá trình hoạt động của tổ chức, đó là các quy luật về kinhtế, các quy luật tâm lý xã hội. Mặt khác nó cũng đòi hỏi các nhà quản trị phải biết vận dụng các phơng pháp đo lờnghiện đại, những thành tựu tiến bộ của khoa học kỹ thuật hiện đại. Những tác phẩm xuất s¾c nh “Principles and Methods of Scientific Management” cđaFredrich. W.Taylor Mü hay “Industrial and General Administration” cđa Henry Fayol Ph¸p là một bớc phát triển quan trọng của khoa học quản trị hiện đại. Ngày nay khoahọc quản trị đã phát triển mạnh mẽ và trở thành một môn khoa học độc lập. Trong quá trình phát triển của mình, quản trị học đã kết hợp với nhiều môn khoa học khác, sử dụngnhững luận điểm và những thành tựu của chúng để giải quyết nhiều vấn đề của lý luận và thực tiễn quản trị.
3.2. Quản trị là một nghệ thuật
Một nhà quản trị nổi tiếng đã nói rằng: Một vị tớng tài thì không cần biết kỹ thuật điều khiển tên lửa nh thế nào, kỹ thuật lái máy bay ra sao và làm thế nào để xe tăng vợtqua đợc chớng ngại vật, nhng phải biết khi nào thì dùng pháo và loại pháo cỡ nào sẽ mang lại hiệu quả mong muốn. Khi nào thì dùng máy bay, khi nào dùng xe tăng. Sự phối hợpcủa chúng nh thế nào và có thể mang lại những hiệu quả gì? Phải làm gì để có thể sử dụngCác phẩm chất cần thiết của nhà quản trị giỏi5tốt nhất các loại vũ khí đó? Ngời làm tớng phải nắm chắc những kiến thức loại này và phải luôn sáng tạo. Trong lĩnh vực quản trị kinh doanh cũng vËy”.Nh vËy cã thĨ nhËn thÊy tÝnh nghƯ tht cđa quản trị xuất phát từ tính đa dạng phong phú, muôn hình muôn vẻ của các sự vật và hiện tợng trong quá trình quản trị vì dù đã cókhoa học về quản trị nhng không phải mọi hiện tợng đều mang tính quy luật và không phải mọi quy luật có liên quan đến quá trình quản trị đều đã đợc nhận thức thành lý luận.Không nên quan niệm nghệ thuật quản trị nh ngời ta thờng hay nghĩ đó là cha truyền con nối. Cũng không đợc phủ nhận mặt khoa học của quản trị. Sẽ là sai lầm khi cho rằngngời lãnh đạo là một loại nghệ sĩ có tài năng bẩm sinh không ai có thể học đợc cách lãnh đạo. Cũng không ai có thể dạy đợc việc đó nếu ngời học không có năng khiếu. Thực rakhoa học và nghệ thuật trong quản trị luôn luôn song hành với nhau, mà ngời quản trị luôn phải vận dụng khéo léo những kinh nghiệm trong thực tiễn để giải quyết rất nhiều nhữngtình huống cụ thể phát sinh trong sản xuất kinh doanh nh nghệ thuật sử dụng con ngời đặt đúng chỗ, đúng khả năng, nghệ thuật mua hàng làm sao mua đợc nguyên vật liệutốt, rẻ, nhanh, nghệ thuật bán hàng, câu khách…và trong thực tế ngời ta nghiên cứu nghệ thuật quản trị không chỉ từ những kinh nghiệm thành công mà cả những kinh nghiệmthất bại.
3.3. Quản trị là một nghề
Đặc điểm này đợc hiểu theo nghĩa có thể đi học nghề để tham gia các hoạt động quản trị nhng có thành công hay không, có giỏi nghề hay không lại còn tuỳ thuộc vào nhiều yếutố của nghề học ở đâu?, ai dạy cho?, cách học nghề ra sao? chơng trình học thế nào?, ng- ời dạy có thực tâm truyền hết nghề hay không? Năng khiếu nghề nghiệp, ý chí làm giàu, l-ơng tâm nghề nghiệp của ngời học nghề ra sao? các tiền đề tối thiểu về vật chất ban đầu cho sự hành nghề có bao nhiêu?.Nh vậy, muốn quá trình quản trị có kết quả thì trớc tiên nhà quản trị tơng lai phải đợc phát hiện năng lực, đợc đào tạo về nghề nghiệp, kiến thức, tay nghề, kinh nghiệm mộtcách chu đáo để phát hiện, nhận thức một cách chuẩn xác và đầy đủ các quy luật khách quan, đồng thời có phơng pháp nghệ thuật thích hợp nhằm tuân thủ đúng các đòi hỏi củacác quy luật đó.Các phẩm chất cần thiết của nhà quản trị giỏi6Chơng II: Nhà quản trịI. Nhà quản trị
1. Thế nào là nhà quản trị
Nhà quản trị là những ngời làm việc trong các tổ chức, công việc của họ là phối hợp, định hớng, lựa chọn, quyết định và kết dính các công việc không phải là quản trị trongmột tổ chức lại với nhau để đạt mục tiêu chung của chính tổ chức đó. Các nhà quản trị làm việc trong các tổ chức nhng không phải ai trong tổ chức cũng lànhà quản trị. Các thành viên trong tổ chức có thể chia làm hai loại: ngời thừa hành và nhà quản trị.Ngời thừa hành là ngời trực tiếp thực hiện một công tác và không có trách nhiệm hoạch định, tổ chức, lãnh đạo và giám sát hoạt động của những ngời khác. Trái lại các nhàquản trị có trách nhiệm chỉ huy điều khiển, giám sát hoạt động của những ngời khác. Ví dụ trong một xí nghiệp, công nhân trực tiếp sản xuất là những ngời thừa hành, còn tổ tr-ởng, quản đốc, giám đốc là những nhà quản trị.2. Các cấp quản trị Hoạt động quản trị cũng là một dạng hoạt động xã hội của con ngời, và chính vì vậy nócũng cần đợc chuyên môn hoá. Trong mỗi tổ chức các công việc về quản trị không chỉ có tính chuyên môn hoá cao mà nó còn mang tÝnh thø bËc râ nÐt. Tuú theo cÊp bËc có thểchia các nhà quản trị thành 3 loại: các nhà quản trị cao cấp, các nhà quản trị cấp giữa và các nhà quản trị cấp cơ sở. Thứ bậc của 3 cấp quản trị này đợc mô tả trong mô hình sau:Cấp Các quyết định chiến lợccao Cấp giữaCác quyết định chiến thuật Cấp cơ sởCác quyết định tác nghiệp Những ngời thực hiệnThực hiện quyết địnhCác phẩm chất cần thiết của nhà quản trị giỏi7
2.1. Quản trị viên cao cấp Top managers
Đó là các nhà quản trị hoạt động ở cấp bậc tối cao trong một tổ chức. Họ chịu trách nhiệm về những thành quả cuối cùng của tổ chức. Nhiệm vụ của các nhà quản trị cấp caolà đa ra các quyết định chiến lợc, tổ chức thực hiện chiến lợc, duy trì và phát triển tổ chức. Các chức danh chính của quản trị viên cao cấp trong sản xuất kinh doanh thờng là: Chủtịch hội đồng quản trị, các uỷ viên hội đồng quản trị, các tổng giám đốc, các phó tổng giám đốc, giám đốc, các phó giám đốc.
2.2. Quản trị viên cấp giữa hay cấp trung gian Middle Managers
Đó là các nhà quản trị hoạt động ở dới các quản trị viên cao cấp, nhng ở trên các quản trị viên cấp cơ sở. Nhiệm vụ của họ là đa ra các quyết định chiến thuật thực hiện các kếhoạch và chính sách của doanh nghiệp, phối hợp các hoạt động các công việc để hoàn thành mục tiêu chung.Các quản trị viên cấp giữa thờng là các trởng phòng, ban, các phó phòng, phó quản đốc…
2.3. Các quản trị viên cấp cơ sở Fist- Line Managers
Đây là các quản trị viªn ë cÊp bËc ci cïng trong hƯ thèng cÊp bậc của các nhà quản trị trong cùng một tổ chức. Nhiệm vụ của họ là đa ra các quyết định tác nghiệp nhằm đốcthúc, hớng dẫn điều khiển các nhân viên trong các công việc sản xuất kinh doanh, công việc cụ thể hàng ngày, nhằm thực hiện mục tiêu chung.Các quản trị viên cấp cơ sở thờng là đốc công, trởng ca, tổ trởng sản xuất, tổ trởng các tổ bán hàng.3. Vai trò và kỹ năng của các nhà quản trị 3.1. Vai trò của nhà quản trịTrong tác phẩm Tính chất công việc của giám đốc, Henry Minzberg cho rằng công việc của một nhà quản trị đặc biệt là của nhà quản trị cấp cao khác với công việc của mộtcông nhân cơ khí, một kỹ s, một tổng biên tập, một nhân viên bán hàng bởi tính chất gấp gáp,đa dạng và lặt vặt của nó, khối lợng công việc của họ rất lớn, chính vì vậy họ có vaiCác phẩm chất cần thiết của nhà quản trị giỏi8trò đặc biệt quan trọng trong tổ chức. Sau khi nghiên cứu một cách cẩn thận, ông đã đa ra kết luận rằng nhà quản trị thực hiện 10 vai trò khác nhau trong 3 nhóm và rất liên quanđến nhau.
3.1.1. Vai trò quan hệ với con ngêi
Sèng vµ lµm viƯc trong mét tỉ chøc mäi cá nhân thờng có quan hệ chặt chẽ và mật thiết với nhau, nhng với t cách là nhà quản trị họ thờng có những vai trò cơ bản sau:- Vai trò đại diện cho tổ chức: Với quyền uy chính thức của mình, nhà quản trị là ngời tợng trng cho tổ chức và phải thực hiện nhiều chức trách thuộc tính chất này.Trongnhững chức trách này có một sè mang tÝnh hµnh chÝnh, mét sè mang tÝnh cỉ vũ lòng ngời, nhng đều là những việc có liên quan đến quan hệ giữa ngời với ngời, không liên quan đếnviệc xử lý thông tin quan trọng và ra quyết định quản lý. Trong một số tình huống, sự tham gia của nhà quản trị là điều mà pháp luật đòi hỏi nh ký kết một văn bản. Trong mộtsố trờng hợp khác sự tham gia của nhà quản trị đợc coi nh một nhu cầu xã hội, nh chủ trì một số cuộc họp hoặc một số nghi lễ để tăng thêm ý nghĩa và tầm quan trọng của chúng.- Vai trò ngời lãnh đạo: Nhà quản trị là ngời chịu trách nhiệm động viên và dẫn dắt cấp dới, bao gồm việc thuê, dùng, huấn luyện, đánh giá, đãi ngộ, đề bạt, biểu dơng, canthiệp và cho thôi việc. Sự thành công của tổ chức là do tâm sức và khả năng nhìn xa trông rộng của các nhà quản trị quyết định. Nếu nhà quản trị bất tài thì tổ chức sẽ rơi vào tìnhtrạng đình đốn. Vai trò lãnh đạo của các nhà quản trị là ở chỗ kết hợp các nhu cầu cá nhân của các thành viên trong tổ chức với mục tiêu của tổ chức đó, do đó mà thúc đẩy quá trìnhtác nghiệp một cách hữu hiệu. – Vai trò ngời liên lạc: Vai trò này liên quan đến mối quan hệ giữa nhà quản trị vớivô số những cá nhân và đoàn thể ở bên ngoài tổ chức. Nhà quản trị thông qua các kênh chính thức, thiết lập và duy trì mối quan hệ của tổ chức với những cá nhân và đoàn thể ởbên ngoài tổ chức. Vai trò liên lạc là một bộ phận then chốt trong các chức năng của giám đốc. Thông qua vai trò này, nhà quản trị liên lạc với thế giới bên ngoài sau đó lại thôngqua vai trò ngời phát ngôn, ngời truyền bá thông tin và ngời đàm phán để phát triển hơn nữa mối quan hệ ấy và nhận thức đợc những điều bổ ích, những thông tin mà mối quan hệấy tạo ra.
3.1.2. Vai trò thông tin
Các phẩm chất cần thiết của nhà quản trị giỏi9Thời đại ngày nay là thời đại bùng nổ thông tin, thông tin đợc xem là nguồn lực thứ t ở mọi tổ chức, mọi doanh nghiệp. Các hoạt động về quản trị chỉ thực sự có cơ sở khoahọc và có hiệu quả khi nó đợc xử lý, đợc thực thi trên cơ sở các thông tin chính xác đầy đủ và kịp thời. Thông tin không chỉ cần cho các nhà quản trị mà chính bản thân họ cũng giữnhững vai trò cực kỳ quan trọng trong lĩnh vực này. Nghiên cứu về vai trò thông tin của các nhà quản trị chúng ta thấy:- Trớc hết nhà quản trị có vai trò thu thập và tiếp nhận các thông tin liên quan đến tổ chức và hoạt động của đơn vị mình.Nhà quản trị đảm nhận vai trò thu thập thông tin bằng cách thờng xuyên xem xét, phân tích bối cảnh xung quanh tổ chức để nhận ra những tin tức, những hoạt động, những sựkiện có thể đem lại cơ hội tốt hay sự đe doạ đối với hoạt động của tổ chức. Công việc này đợc thực hiện qua việc đọc báo chí, văn bản và qua trao đổi tiếp xúc với mọi ngời…- Vai trò thông tin thứ hai của nhà quản trị là vai trò ngời truyền bá thông tin, nghĩa là nhà quản trị phổ biến những thông tin liên hệ đến ngời có liên quan. Ngời có liên quancó thể là thuộc cấp, đồng cấp hay thợng cấp. Thông tin có thể là về những sự thật đang diễn ra hoặc những thông tin có liên quan đến việc lựa chọn quyết định quản lý và nhữngviệc phải làm. Chẳng hạn, khi công ty làm ăn thua lỗ, giám đốc có thể sẽ phải trình báo cáo lên chủ tịch hội đồng quản trị công ty về việc sẽ xa thải một số nhân viên, sau đó ôngta thông báo quyết định này cho trởng phòng nhân sự. -Vai trò thông tin thứ ba của nhà quản trị là vai trò ngời phát ngôn. Có thể nói vaitrò ngời truyền bá thông tin là vai trò trong nội bộ tổ chức, còn vai trò ngời phát ngôn là vai trò đối ngoại. Đó là việc truyền bá những thông tin của tổ chức cho những cơ quan vàcá nhân bên ngoài tổ chức. Mục tiêu của sự phát ngôn có thể là để giải thích, bảo vệ hay tranh thủ thêm sự ủng hộ cho tổ chức.
3.1.3. Vai trò quyết định
Loại vai trò cuối cùng của nhà quản trị bao gồm 4 vai trò: Vai trò nhà doanh nghiệp, vai trò ngời khắc phục khó khăn, vai trò ngời phân phối nguồn lực và vai trò ngờiđàm phán hay nhà thơng thuyết. – Vai trò nhà doanh nghiệp đợc thể hiện ở chỗ nhà quản trị là ngời khởi xớng vàthiết kế nhiều cải cách của tổ chức trong phạm vi quyền hạn của mình. Mục đích của vai trò này là tạo ra những chuyển biến tốt hơn trong đơn vị. Việc này có thể đợc thực hiệnCác phẩm chất cần thiết của nhà quản trị giỏi10bằng cách áp dụng một kỹ thuật mới vào một tình huống cụ thể, hoặc nâng cấp điều chỉnh một kỹ thuật đang áp dụng.- Trong vai trò ngời khắc phục khó khăn, nhà quản trị phải xử lý những tình huống ngoài ý muốn và những biến đổi hàm chứa những nhân tố không thể điều khiển đợc.Chẳng hạn nh khi một cỗ máy chủ yếu bị hỏng, khi nguồn điện bị cúp, khi khách hàng chủ yếu đột ngột không mua hàng nữa, khi mặt hàng kinh doanh đột nhiên bán khá chạy…Khi đó vai trò của nhà quản trị trong các tình huống này là phải nhanh chóng, kịp thời và quyết đoán để đa tổ chức trở lại hoạt động bình thờng và hạn chế đến mức thấp nhấtnhững thiệt hại có thể có hoặc là tận dụng tối đa các cơ hội mới, những yếu tố mới để phát triển.- Khi nhà quản trị ở trong tình huống phải quyết định nên phân phối nguồn lực cho ai và với số lợng nh thế nào, thì đó là lúc nhà quản trị đóng vai trò là ngời phân phốinguồn lực. Vai trò này gồm có 3 phần: Sắp xếp thời gian của bản thân: Thời gian của nhà quản trị là một trongnhững nguồn lực quý báu nhất của tổ chức. Điều quan trọng hơn nữa là việc sắp xếp thời gian của nhà quản trị có ý nghĩa quyết định đối với lợi ích của tổ chức và đợc thực hiệntheo thứ tự u tiên của tổ chức. Sắp xếp công việc: Chức trách của nhà quản trị là thiết lập một chế độ làmviệc của tổ chức mình, làm việc gì, ai làm, thông qua tổ chức nào để làm..Vấn đề này liên quan đến việc phân phối những nguồn lực cơ bản và nói chung, liên quan đến những ph-ơng án làm việc mang tính chất cải tiến. Thực chất của vấn đề này là sắp xếp công việc cho cấp dới. Đó là một vấn đề quan trọng trong phân phối nguồn lực.Những quyết định quan trọng phải đợc nhà quản trị phê chuẩn trớc khi thực hiện: Điều này sẽ giúp nhà quản trị có thể duy trì sự điều khiển liên tục đối với việcphân phối nguồn lực. Nhà quản trị phải là ngời giữ quyền phê chuẩn mọi quyết định quan trọng để đảm bảo cho việc phối hợp các quyết định đó, khiến cho các quyết định đó bổsung cho nhau, không trái ngợc nhau và lựa chọn đợc phơng án tốt nhất trong tình hình nguồn lực có hạn. Nếu quyền lực này bị phân tán thì có thể dẫn đến những quyết địnhquản lý không ăn khớp và sự không nhất trí trong chiến lợc. Cuối cùng nhà quản trị còn đóng vai trò là nhà thơng thuyết, đàm phán,thay mặt cho tổ chức trong quá trình hoạt động. Sở dĩ nhà quản trị phải thay mặt cho tổCác phẩm chất cần thiết của nhà quản trị giỏi11chức tham gia những cuộc đàm phán quan trọng vì họ là ngời tợng trng cho tổ chức. Sự tham gia của họ có thể làm tăng thêm sự tin cậy cho đối phơng. Với t cách là ngời phátngôn của tổ chức, ông ta là ngời đại diện về mặt đối ngoại của những thông tin và tiêu chuẩn giá trị của tổ chức. Điều quan trọng hơn nữa là, với t cách là ngời phân phối nguồnlực, ông ta cã qun chi phèi ngn lùc cđa tỉ chøc. Đàm phán là trao đổi nguồn lực, nó đòi hỏi ngời tham gia đàm phán phải có đủ nguồn lực chi phối và nhanh chóng quyết địnhvấn đề. Tóm lại với chức năng và vai trò của mình, nhà quản trị giữ vai trò quan trọng trong sựthành công hay thất bại của tổ chức và đó cũng là lý do chính của nhu cầu cấp bách phải đào tạo các nhà quản trị, vì sự nghiệp phát triển kinh tế xã hội của cả nớc.3.2. Các kỹ năng quản trị Robert Katz, trong bài viết Skills of an effective administrator đăng trên tạp chíHarvard Business Rewiew trình bày 3 loại kỹ năng mà mỗi quản trị viên cần có, đó là kỹ năng kỹ thuật, kỹ năng nhân sự, kỹ năng nhận thức hay t duy. Tầm quan trọng của 3 loạikỹ năng trên là tuỳ thuộc vào các cấp quản trị khác nhau trong tổ chức. Điều này đựơc thể hiện trong sơ đồ sau:Quản trị viên cấp cao Quản trị viên cấp giữaQuản trị viên cấp thấpKỹ năng kỹ thuật Kỹ năng nhân sựKỹ năng t duy
3.2.1. Kỹ năng kỹ thuật technichcal skills: hoặc chuyên môn nghiệp vụ.
Đây là kỹ năng rất cần cho quản trị viên cấp cơ sở hơn là cho các quản trị viên cấp trung gian hoặc cao cấp. Ví dụ soạn thảo hợp đồng, lập trình, thiết kế sản phẩm…
3.1.2. Kỹ năng nhân sự Human skills:
Các phẩm chất cần thiết của nhà quản trị giỏi12Liên quan đến khả năng cùng làm việc, động viên và điều khiển nhân sự. Một vài kỹ năng nhân sự cần thiết cho bất cứ quản trị viên nào là biết cách diễn đạt một cách hiệuquả suy nghĩ của mình, có thái độ quan tâm tích cực đến ngời khác, xây dựng không khí hợp tác trong lao động, biết cách tác động và hớng dẫn nhân sự trong tổ chức để hoànthành các kết quả kỳ vọng. Kỹ năng nhân sự đối với mọi cấp quản trị viên đều cần thiết nh nhau trong bất kú tỉ chøc nµo, dï kinh doanh hay phi kinh doanh.
3.1.3. Kỹ năng nhận thức hay t duy Conceptual skills:
Là cái khó hình thành nhất và khó nhất nhng lại có vai trò đặc biệt quan trọng nhất là đối với các nhà quản trị cao cấp. Họ cần có t duy chiến lợc tốt để đề ra đúng đờng lốichính sách đối phó hiệu quả với những bất trắc, đe doạ, kìm hãm sự phát triển đối với tổ chức. Nhà quản trị cần phải có phơng pháp tổng hợp t duy hệ thống, biết phân tích mốiliên hệ giữa các bộ phận, các vấn đề, biết làm giảm những sự phức tạp rắc rối xuống một mức độ có thể chấp nhận đợc trong một tổ chức.Nh vậy nhìn vào sơ đồ ta thấy ngay rằng ở những cấp quản trị càng cao thì càng cần nhiều những kỹ năng về t duy. Ngợc lại ở những cấp quản trị càng thấp thì càng cần nhiều nhữngchuyên môn về kỹ thuật. Kỹ năng nhân sự thì ở đâu, ở cấp nào cũng cần và cũng đều là quan trọng. Mặc dù vậy trên thực tế những đòi hỏi cụ thể về mức độ kỹ năng nhân sự cóthể có sự khác nhau tuỳ từng loại cán bộ quản trị, nhng xét theo quan điểm của nhiều nhà kinh tế thì nó thì nó lại đóng vai trò quan trọng nhất, góp phần làm cho các nhà quản trịthực hiện thành công các loại kỹ năng khác của mình vì theo họ quản trị là đạt đợc mục tiêu thông qua ngời khácII. Các phẩm chất cần thiết của một nhà quản trị giỏiNhà quản trị giỏi là ngời luôn hoàn thành mục tiêu và nhiệm vụ của mình, với kết quả và hiệu quả cao, bất kể trong môi trờng thuận lợi hay khó khăn. Chính vì vậy họ là ngời màmọi xã hội đều cần đến bất kể trong một chế độ xã hội nào. Sự thành công của một tổ chức thờng gắn liền với quá trình hoạt động của nhà quản trị, chính vì vậy có một nhàquản trị giỏi trong tổ chức nh có một kho báu tiềm tàng. Tuy nhiên không phải ai cũng có thể trở thành nhà quản trị giỏi, họ phải có những phẩm chất cần thiết cho quá trình quảnCác phẩm chất cần thiết của nhà quản trị giỏi13trị của mình. Có rất nhiều ý kiến khác nhau về các phẩm chất của một nhà quản trị giỏi, nhng tựu chung lại nhà quản trị cần có những phẩm chất sau:
