Một trong những câu “cửa miệng” đầu tiên mà mọi sinh viên học tiếng Nhật đều học đó là “よろしくお願いします – Yoroshiku Onegaishimasu”. Thế nhưng, không giống như phần đông các ngôn ngữ khác, những thứ bắt đầu thường sẽ là những điều vô cùng đơn giản, trong trường hợp này “Yoroshiku Onegaishimasu” lại là ngoại lệ.
Nó không hề chỉ đơn thuần là “rất vui được gặp bạn”, “mong được bạn giúp đỡ” như trong bất cứ một cuốn sách hướng dẫn du lịch Nhật Bản hay tiếng Nhật sơ cấp bạn vẫn thấy, nó là tinh thần và tính cách người Nhật cô đọng lại trong ngôn ngữ. Đã có rất nhiều tranh luận và nghiên cứu tìm hiểu về việc: rốt cuộc Yoroshiku Onegaishimasu nghĩa là gì, bài viết này sẽ điểm qua những thông tin thú vị cho bạn.
Những cách dùng của “Yoroshiku Onegaishimasu – よろしくお願いします”
Nói chung, bạn sẽ sử dụng cụm từ này trong những tình huống lịch sự hay trang trọng, đối với đối tượng bạn muốn thể hiện sự tôn trọng với họ. Một cách ngắn ngọn hơn, bạn cũng có thể chỉ cần dùng “yoroshiku – よろしく”, nhưng nếu bạn phân vân không biết nên sử dụng cách nào thì cứ nói đầy đủ “Yoroshiku Onegaishimasu”.
Một số tình huống bạn có thể sử dụng “Yoroshiku Onegaishimasu” như là:
私はナカタです。よろしくおねがいします。 Tôi là Nakata, rất vui được gặp bạn (mong được bạn giúp đỡ.)
Thực ra, nếu hiểu theo nghĩa bạn mong muốn được người khác “tử tế” với mình hay giúp đỡ mình khi nói như vậy, thì cũng không hẳn. Ở đây đơn giản chỉ là bạn bày tỏ một thái độ khiêm nhường, nói rằng bạn rất vui khi họ chấp nhận lời giới thiệu của bạn và chấp nhận chính bạn.
Vì vậy, không phải là bạn thực sự yêu cầu họ phải tử tế và giúp đỡ bạn, ít nhất là không theo nghĩa đen. Bạn chỉ nói rằng bạn sẵn sàng với họ và họ có thể làm những gì họ muốn với bạn. Bạn rất vui khi họ cho phép bạn gặp họ và hy vọng rằng mối quan hệ tương lai là tốt.
Xem xét một trường hợp khác.
ボッビーさんによろしくおねがいします。 Xin gửi lời chúc/lời thăm của tôi đến Bobby.
Trong trường hợp này, rõ ràng bạn đã biết Bobby rồi, nên không phải là lời làm quen giới thiệu nữa. Nhưng là bạn muốn gửi “sự quan tâm” của bạn đến anh ấy. Thế nên, sẽ không thể dịch là “rất vui được gặp” nữa.
今年もよろしくお願いします Năm nay lại mong được mọi người giúp đỡ.
Cũng tương tự như ví dụ đầu. Rõ ràng nghĩa đen bạn có thể hiểu ngay là “bạn mong năm nay cũng được mọi người chiếu cố cho”. Thế nhưng nó hoàn toàn không có ý bạn “yêu cầu sự hỗ trợ” của người khác, nhưng chỉ là “chúng ta sẽ cùng làm việc thật tốt với nhau trong năm nay” và bạn hoàn toàn bày tỏ sự khiêm nhường của bạn trong câu nói đó.
Kanji của “Yoroshiku”: 夜露死苦
Kanji của Yoroshiku khá “hoang dã”. Bạn có thể tìm thấy ở đây.
夜露死苦
Thực tế, từ này hầu như luôn được viết bằng kana, không phải bằng kanji. Tuy nhiên có một cách viết khác đơn giản hơn và bạn thường gặp hơn đó là:
宜しく
Tuy nhiên, đây chỉ là trạng từ 宜しい có nghĩa là “tốt”. Ngoài ra, chữ Kanji 宜 (NGHI) cũng mang ý nghĩa một điều gì đó phù hợp, thích đáng (là một ý nghĩa tốt đẹp).
Trở lại với chữ Kani gốc đó là 夜露死苦 (よろしく), bạn sẽ thấy rằng yoroshiku được tạo thành từ bốn kana riêng biệt tương ứng với 4 kanji riêng biệt. Nếu tách từng chữ Hán này ra, bạn sẽ có 4 Kanji với 4 ý nghĩa khác nhau như sau:
夜 : buổi tối, ban đêm
露 : Sương
死 : Cái chết
苦 : Gian khổ, đau khổ
Nếu bạn chia ra kiểu này, thì hầu như chỉ tìm thấy mối tương quan về ngữ âm (âm đọc của chữ Kanji) nhưng sẽ không thấy chút liên quan nào về ý nghĩa “tốt” cả. Chân thành mà nói, ý nghĩa của những kanji này tạo chúng ta cảm giác rùng rợn thì đúng hơn!! 🙂
Tinh thần của người Nhật kết tinh trong ngôn ngữ
Nói về “Yoroshiku Onegaishimasu”, dưới góc độ văn hóa và ngôn ngữ, bạn có thể tham khảo những nhận định của các nhà nghiên cứu như sau:
“Nói yoroshiku onegaishimasu trước là một nỗ lực của người yêu cầu thừa nhận sự mất cân bằng trong tình huống đó và sửa nó để duy trì một mối quan hệ tích cực”
~ Kei Ishiguro, một nhà xã hội học và là giáo sư tại Trung tâm Giáo dục Toàn cầu tại Đại học Hitotsubashi
Trong cuốn To Talk or Not to Talk: Các bài luận về giao tiếp bằng bằng tiếng Nhật và tiếng Trung, của Masaru Inoue, ông ví phong cách giao tiếp Nhật Bản với một tenbin (cái cân), nơi mọi người tìm cách cân bằng bất kỳ sự mất cân bằng nào trong các mối quan hệ hoặc tình huống. Có thể nói về yoroshiku onegaishimasu được không? Các chuyên gia nghĩ như vậy; đó là trong một hành động yêu cầu một ân huệ, bạn đang đặt một gánh nặng nhất định lên đối phương để hoàn thành nhiệm vụ cho bạn.
Nhưng việc sử dụng nó giống như một con dao của Quân đội Thụy Sĩ. Ngoài ân huệ, bạn cũng có thể sử dụng nó sau khi một tương tác đã được hoàn thành, tức là bạn sẽ có khả năng tương tác với người đó một lần nữa sau này.
Là một nhà xã hội học, Ishiguro nghiên cứu ý nghĩa phát triển của các từ và các lựa chọn từ mà chúng ta thực hiện ngày này qua ngày khác.
Theo quan điểm của mình, định nghĩa cuối cùng của yoroshiku onegaishimasu là: giao phó mình cho người khác.
Ông tin rằng cụm này thể hiện hai loại yêu cầu: khi giao phó mình cho người khác hoặc giao một nhiệm vụ cho người khác. “Trong cả hai trường hợp, mục đích cơ bản của cụm từ này là thiết lập hoặc xây dựng một mối quan hệ đáng tin cậy.”
Cách đầu tiên để sử dụng yoroshiku onegaishimasu là một kiểu chào hỏi ở đầu hoặc cuối của một mối quan hệ hoặc một tình huống. Bạn sẽ sử dụng nó nếu gặp ai đó lần đầu tiên, ví dụ, hoặc khi bắt đầu hoặc kết thúc một cuộc họp kinh doanh, hoặc khi chia tay với ai đó. Người tập võ thuật hoặc chơi shogi (một loại cờ Nhật), bắt đầu trận đấu của họ bằng cách nói ‘yoroshiku onegaishimasu’ với đối thủ để thiết lập mối quan hệ – ít nhất là trong khoảng thời gian của trận đấu.
Kiểu thứ hai của yoroshiku onegaishimasu được sử dụng khi bạn yêu cầu ai đó thực hiện một nhiệm vụ cho bạn, có lẽ là một ân huệ. Điều này thường sẽ được thực hiện khi gặp nhau hoặc trong email.
Một cách khác để yêu cầu điều gì đó bằng tiếng Nhật là sử dụng kudasai (dạng liên kết của ‘kudasaru’ có nghĩa là ‘cho’).
“Vấn đề với kudasai là nó có thể quá trực tiếp và có thể trở nên thô lỗ. Yoroshiku onegaishimasu là một lựa chọn lịch lãm và thuận tiện hơn, Bạn đang thể hiện sự tin tưởng hoàn toàn của bạn với người khác để hoàn thành nhiệm vụ, tức là gây dựng mối quan hệ có mục đích tốt.”
Ishiguro (nhà xã hội học) giải thích.
Nói vậy chứ cụm từ không phải là một sự hoán đổi đơn giản cho phiên bản sách giáo khoa tiếng Nhật của từ ‘Làm ơn’. Nó nhiều sắc thái hơn thế – nhưng bạn càng sử dụng nó, bạn càng hiểu rõ nó.
Kết
Mặc dù sự phức tạp của nó, có lẽ cách mà cụm từ này được sử dụng là điều mà tất cả chúng ta nên lưu ý để nhắc nhở chúng ta về vai trò không thể thiếu của sự tôn trọng và sự tin tưởng trong bất kỳ mối quan hệ tốt nào. Và đó là điều mà mọi người đánh giá cao – bất kể bạn nói thế nào.
Nihonblog tổng hợp, các nguồn tham khảo: Tofugu, BBC.